
Ա
Ինչպէս որ առանց Քրիստոս Աստծոյ մեր հոգիներին փրկութիւն չկայ,
Եւ ոչ էլ առանց աչքի տեսողութեան` լոյսի զուարճանք,
Եւ կամ արեւի քաղցրութիւն` առանց արեւածագի,-
Այսպէս էլ առանց ծածուկ մեղքերի խոստովանութեան
Եւ ինքնապարսաւ մեղադրանքների` չկայ քաւութիւն:
Զի քեզ ի՞նչ օգուտ քո մաքրութիւնից, փարիսեցու հետ եթէ դու դատուես,
Եւ կամ ի՞նչ վնաս ինձ իմ մեղքերից, թէ մաքսաւորի հետ պիտի գովուեմ,
Կամ ո՞ւր պարսաւուեց Հովել մարգարէն, երիցս կրկնելով եղկութիւնն անձի,
Կամ մեղադրուել կարո՞ղ է մի սուրբ` մեծագոյն օրը հաշուելու համար.
Եսային ինչպէ՞ս եւ ինչո՞ւ պիտի դիտուի պղծաշուրթ,
Որ Իսրայէլի տան արարքներից մնաց միշտ հեռու.
Եւ Յիսուսն ինչո՞ւ մեղաւոր լինի ադամեան մարմնով`
Կարեկցելով ինձ` յանցաւորապէս
Հօրը աղօթած լինելու համար.
Կամ ինչպէ՞ս մեկնել միտքն այս առակի.-
"Սիրտն իմաստունի` սգատան մէջ է,
Իսկ սիրտն անմտի ուրախութեան տան":
Զի նա, որ Ադամի սխալն իր անձին չի վերագրում
Եւ բոլորի մեղքերը չի համարում իրենը,-
Ինչպէս Երջանիկն այն արքաներից, որ մեղաւոր էր համարում իրեն հայրերի գործած յանցանքների մէջ,-
Դրանով իսկ նա մեղանչում է խիստ եւ կորցնում իր արդարութիւնը,
Ինչպէս մէկը, որ անախտակիր է կարծում մարդկային բնութիւնը իր,
Եւ սիրտը երբէք չի կարող բերկրել այն զուարթութեամբ,
Որ պարգեւում է աւետումն յոյսի, եթէ Քրիստոսի առաքեալից սովորած`
Չկարողանայ տրտմել Աստծոյ կամքի համաձայն, ինչպէս ասուած է:
Բ
Արդ, ըղձալի է ինձ այստեղ յիշել հոգեւոր այն հանճարեղի
Խրատն հինաւուրց, եւ սակայն միշտ նոր, որ Տէրն իսկ կրկնեց.
Ամբարիշտների նանրախորհուրդ ժողովներում
Չգնալ նստել հպարտների առաջին բարձին,-
Որից հաստատուն ուխտ ու պայմանով` հրաժարուեցին Դաւիթն ու Երեմիան,-
Այլ իրենց մեղքով խիստ ամօթահար մեծ դատաստանի հատուցման ահով սասանածների սրտանց զղջացածների հետ`
Եւ խոնարհ կամքով հաւասարուել հետիններին այստեղ երկրի վրայ.
Սրանցով է, որ բերկրում է բարձրեալ
Աստուածն ու պարարւում:
Եւ այսպէս ահա, ես էլ նրանց հետ, հետեւելով այդ խրատին,
Համարձակւում եմ նախադաս լինել բազմականների հետ երանելի:
Այսպիսով զերծ կլինենք մարգարէի մեղադրական այս խօսքերից,
Որն ակնարկում է վէսերից ոմանց.
"Մի՜ մօտենար ինձ, զի մաքուր եմ ես, եւ ո՞վ կարող է նայել ինձ":
Երջանիկ Դաւթի անսահման խոնարհութիւնից օգտուելով` կարող կլինեմ նրա հետ ասել.-
"Որպէս անասուն համարուեցի ես` զգայազուրկ եղած,
Վրայ հասան չարիքներն ու ինձ պաշարեցին.
Նեխեցին վէրքերս ու փտեցին անբժշկելի` անզգամութեան պատճառով",
Ինչպէս նաեւ Ասորեստանում` ընտիր, անարատ անձերից ոմանց
Ինքնադատական կշտամբանքները մեղապարտութեան,
Որոնցից Եզր մեծ քահանայի այս խօսքն եմ ահա կրկնում ես ինքս.
"Ոչ իսկ երեսն իմ կարող եմ առ քեզ բարձրացնել, Աստուա՛ծ":
Գ
Արդ, ես ճշգրիտ պատկերս ամենայն մարդկանց,
Խառնելով մեղքերս նրանց մեղքերին,
Եւ նրանցով դառնութիւնն իմ կրկնակի աւելացնելով`
Հեծեծեմ պիտի նրանց հետ դարձեալ,
Թէպէտեւ պէտք չէ գարշ գոյնի վրայ նոր տգեղութիւն աւելացնել:
Ահա եւ հիմա ես մեղանչեցի, զի անմտութեամբ գործեցի քեզ անհաճելին` բազում յանցաւոր սխալանքներով:
Նայիր ինձ, գթա՛ծ, ինչպէս որ երբեմն ուրացութեան մէջ բռնուած Պետրոսին,
Զի ծայր աստիճան ես ունայնացա:
Քո ողորմութեան ճառագայթը ծագիր ինձ վրայ, համա՜կ բարերարութիւն,
Որպէսզի, ո՛վ Տէր, քո օրհնութիւնն ընդունելով`
Արդարանամ, կենդանանամ եւ լինեմ մաքուր
Ինձ լլկող մեղքերից, որոնք դո՛ւ չես ստեղծել:
Մեղապարտ ձեռքերս քեզ պարզելու համարձակութիւն չունեմ.
Մինչեւ որ մօտեցնես քո օրհնեալ աջը դատապարտեալիս նորոգելու:
Արդ, յաղթի՛ր դարձեալ յամառութեանս քո հեզութեամբ
Եւ գալով դէպի ինձ մարդասիրաբար,
Եւ քո բացարձակ ու կատարեալ կարողութեամբ
Ների՛ր առաջին, միջին եւ վերջին մեղքերս բոլոր,
Ո՜վ անհասներին հասնող, լոյս արդարների,
Քրիստոս թագաւոր:
Դ
Արժանի չեմ ես քո օրհնեալ անունն յիշելու,
Զի յանցաւոր եմ մահացու կերպով բարեգործիդ հանդէպ,
Կնիքիդ հանդէպ ու շնորհիդ,
Փչումիդ ու պարգեւիդ,
Աւանդիդ, ձիրքիդ եւ անունիդ,
Որդեգրութեանդ,
Արքայական պատուիդ ու պատկերիդ,
Դրոշմիդ, օծումիդ ու ճոխութեանդ,
Համարձակութեանդ եւ ընտանութեանդ,
Կեանքիդ, լոյսիդ ու երանութեանդ,
Պսակիդ անկապտելի եւ խոստումներիդ ծածկուած
Որոնք, Տէ՛ր Քրիստոս, բազում ձեւերով աւետեցիր ինձ`
Յամառողիս, իժիս եւ քարբիս, եւ ամուր խոցուած խուլ ականջներիս:
Քո շարունակ աւելացող բարութեան դիմաց`
Բազմապատկուեցին չարութիւններն իմ եւ ինձ կործանեցին իսպառ,
Զատելով կեանքից, կապեցին մահուան,
Ծառայ կարգելով ապականութեան:
Ե
Արդ, դու ես միայն իրաւակշիռ եւ ճշմարտադատ, ո՜վ բարերար եւ օրհնեալդ գթութեան մէջ.
Ես մեղանչեցի քո դէմ` գործելով անօրէնութիւն, եղայ անիրաւ,
Եւ որի համար եղծուեցի ու զեղծուեցի,
Յանցաւորապէս ամբարշտացայ,
Ու չլսեցի քո խօսքը գովուած, խոստովանուած ու երկրպագուած:
Դու ինքդ իսկ երեւացիր անճառելի քո սիրով,
Որը գրելն իսկ դժուարին է խիստ եւ նշանակելը` սարսափելի:
Քեզ արդարութիւն եւ փառք, եւ մշտնջենական գովութիւն,
Իսկ ինձ` ամօթապարտիս քո դէմ, խնամակա՛լ,
Քաւութիւն եւ ողորմութիւն եւ բժշկութիւն,
Օգնութիւն եւ պահպանութիւն սրտի ու հոգու.
Բարեբանեալդ ըստ ամենայնի յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԱ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Արդ, ես մահացուս ամենապատիր` երկրածնի՜ միթէ պաղատեցի մի,
Որին ընդունայն է աղաղակել.
Մահկանացուի՞ միթէ բանական,
Որից փրկութիւն յուսալը լինի սնոտի ու սուտ.
Ոմն եղծականի՞,
Որի զօրութիւնն անուժ խօսքի պէս լինի զուր, նանիր.
Երկրաւոր գահակալ իշխանների՞,
Որոնց բարիքներն էլ իրենց նման լինեն անցաւոր.
Հարազատ եղբո՞ր,
Որն ինքն էլ կարօտ լինի իր անձի անդորրութեանը.
Հո՞րն իմ երկրաւոր,
Որի օրերի նուազութեան հետ խնամքն էլ է պակասել.
Ինձ ծնող մո՞րս,
Որ հրաժարուած լինելով կեանքից` գութն է ցամաքել.
Արդեօք աշխարհի թագաւորների՞ն,
Որոնք մեռցնելու, քան թէ կեանք տալու հնարքներ են միշտ մտածում միայն,-
Այլ քե՜զ դիմեցի, բարերա՛ր Աստուած, օրհնեալ ի բարձունս,
Որ կենդանի ես եւ կենդանութիւն կտաս բոլորին.
Եւ մահից յետոյ էլ անեղծապէս կարող ես նորոգել:
Բ
Եթէ քեզանից փախչենք, դու մեր ետեւից կվազես.
Եթէ տկարանանք, կզօրացնես.
Եթէ շեղուենք, դու մեզ շիտակ շաւիղի վրայ կհանես.
Եթէ պատկառենք, կքաջալերես.
Եթէ հիւանդանանք հոգով ու մարմնով, կբժշկես,
Եթէ գարշանանք մեղքերով, կմաքրես.
Եթէ ստենք, քո ճշմարտութեամբ դու մեզ կուղղես.
Եթէ գլորուենք անդունդներ անտակ, երկինքը ցոյց կտաս մեզ.
Եթէ մենք չուզենք մեր կամքից դառնալ, դու կդարձնես.
Եթէ մեղանչենք, կողբաս, եթէ արդարանանք, կժպտես.
Եթէ օտարանանք, կսգաս, եթէ մօտենանք, կտօնես.
Եթէ տանք, կընդունես, եթէ դանդաղենք, կհամբերես.
Եթէ մենք ապերախտ լինենք, դու առատապէս կշնորհես.
Եթէ թուլանանք, կտրտմես, եթէ արիանանք, կխնդաս:
Գ
Հարիւրերկուերորդ սաղմոսն օրհնաբան եւ հրաշագեղ սփոփում է սիրտն իմ վհատեալի.
Եւ աւետում է ինձ կեանքի մեծ յոյս, որպէս հաւաստիք անձիս փրկութեան.
Յաղթահարում է դեւերին բոլոր եւ բանսարկուին մատնում վարանքի,
Ինչպէս տէրունի խաչի նշանը պանծալի, բարեբախտ եւ հրաշափառ,
Անխոնարհելի բարձրութեամբ լուսո եւ անպարտելի զօրութեամբ վերնոյն
Ախոյան է նա կանգնել անհողդողդ անշարժելի յաւերժ-յաւիտեան
Ընդդէմ բռնութեան անբարեբարոյ Բելիարի:
Նա ունի իր մէջ գիտուն, հետամուտ մտքերի համար հոգեշահ գանձեր,
Որոնք բերում են մահուան` պարտութիւն, մեղքերին` լուծում,
Կրկնակի յոյսեր` ա՛յս եւ անվախճան կեանքերի համար,
Եւ արդարներին` անեղծանելի նորոգման խոստում,
Բարեհրաւէր եւ կենդանատու կանոններ` գրուած Աստծոյ հոգով:
Եւ ոչ միայն այդ, այլ բոլոր երգերն էլ սաղմոսների`
Մի-մի կտակ են մարդկութեան համար կենդանագրուած,
Որոնք, արդարեւ, մաքուր սրտերին են տեսանելի:
Դ
Նախկին օրէնքը, որ նոր օրէնքի օրինակն էր թոյլ,
Որպէս առաջին անգամ տեղ հասնող մեծ աւետագիր կեանքի կործանման`
Երկնակրօն, վերնակենցաղ եւ մի՜շտ անճառելի կեանքի աւետիս
Ու վստահութիւն էր պարունակում,
Եւ սակայն գրուածքն այդ
Ջնջելի էր եւ նրա օրինակն` այլայլելի.
Յուսահատ յանցաւորներին դատապարտելու պաշտօն ուներ նա,
Երկրային մի կտակ էր այն խափանելի եւ տկար միջնորդ հաշտարարութեան,
Եւ որով` խօսքերն աղօթողների անկատար էին:
Այդ մասին ստոյգ վկայում է փրկութիւնը Մանասէի`
Նրա այնքան շատ եւ անբուժելի վէրքերից յետոյ.
Նա, որ արդարների արիւնով լցրեց մեծ թագաւորին նուիրուած
Հրաշանուն քաղաքն հայրենի, ըստ մարգարէագիր անսուտ պատմութեան:
Նա, որ տեսանողներից մեծին իսկ` բազմերախտ պաշտպան իր դաստիարակին,
Նախնակերտ յարկի տեսչին սղոցեց մահուան մեքենայով,
Եւ մարմինն երկու կտոր անելով` մաշեց դժնդակ չարչարանքներով,
Ապստամբութեան խորհրդով կտրած փրկանակն յոյսի:
Դրա հետ մի այլ չարութիւն էլ նա գործեց մոլեգին.
Ընդդէմ բարձրեալի հանդգնեց մղել նա քրէական մի աստուածամարտ,
Քանզի չամաչեց երբէք` արարչի պատիւն ու անունը իւրաբնակ խորանից մերժել,
Եւ հալածելով Աստծոյ հոգին` ինքը Բելիարի հետ համաձայնեց:
Քանզի նոյն այդ տաճարը տիրական` արարչի խնկարկութեանը սահմանուած,
Երկրային հռչակաւոր հանդիսատեղին, ազգերին սարսափ ազդող սրբավայրը,
Որտեղ տեսիլներն հրեշտակային եւ աստուածային հրամաններն յաղթող`
Լուսաւոր, պայծառ յայտնութեամբ էին ծանուցւում,
Այդտեղ, այդ երկնանման, սքանչելատես վայրը ահազդու քարուքանդ արաւ
Եւ քառադիմակ ու նախանձարկու
Քեւան անունով մի կուռքի համար
Նա յոյժ գարշելի պաշտօնատեղի ու դիւաճենճեր զոհարան դարձրեց:
Զրկելով երկնաւոր թագաւորին իր կեանքից արքայական,
Ամենահարուստին իր ստացուածքներից թափուր թողնելով,
Եւ տանուտերին արած անհանգիստ ու տատանեալ թափառական`
Բեեղզեբուղի ձեղունը նկարազարդեց եւ ահեղ անունը վտարեց նրանից.
Գերի վարելով զովեալի աւանդը, ողբալի կերպով նուազեցրեց ողորմածի մասը.
Լոյսի սրահը ապարանք շինեց փոքր աղուեսի համար
Եւ ամէն ինչ ունեցողին ոչ իսկ մի տաղաւար թողեց` իր գլուխը դնելու.
Հզօրի ցանկապատը քանդելով`
Արեամբ սրսկուած սեղանն այն մեծախորհուրդ
Հատկացրեց բախտագուշակութեան ու հմայութիւնների:
Լայն ճանապարհներ բացեց բազմաթիւ` գայթակղումների համար,
Դառնալով ինքը կորստեան հովիւ սատակման հօտին
Եւ մոլորութեան բուռն վարդապետ.
Եւ այդ բոլորը նա արաւ, գիտենալով հանդերձ կրօնի օրէնքները ողջ
Եւ ունենալով Դաւթին նմանակից հայր` մեծ Եզեկիան:
Ե
Այսպէս, նա այնքան չարիքներ գործեց, որ մինչեւ անգամ պատիւն Աստծոյ,
Որն արքայական փառք ընծայեց նրան, հայհոյեց ու թշնամանեց,
Եւ սրախողխող սպանեց բազում աղօթողների:
Եղաւ նա ընտանի դաւաճան, մերձաւոր վատնիչ,
Հարազատ սատակիչ, մեղսակից սպանող:
Չէր կարող դառնալ նա Աստծուն կրկին, զի ուրացել էր նրան.
Չէր կարող յիշել Աբրահամին, զի խորթացել էր նրանից.
Չէր կարող Իսահակով աղօթել, զի նզովուած էր նրանից.
Չէր կարող Իսրայէլով պարծենալ, զի տարագիր էր այդ մեծախորհուրդ կոչման շնորհից.
Չէր կարող դաւթեան երգը երգել, զի կշտամբիչն էր նրա.
Չէր կարող մօտենալ քաւարանին, զի պղծել էր այն.
Չէր կարող ապաւինել աստուածագիծ տապանակին,
Զի այն գարշելի ձուլածոյի հետ էր փոխանակել.
Չէր կարող Մովսէսին դիմել, զի անքաւելի էին իր մեղքերը նրա հանդէպ.
Չէր կարող աղաչել Ահարոնին, զի յանցապարտ էր նրա առջեւ:
Չէր կարող դիմել մարգարէների խմբին մերձաւոր, զի նրանց սպանողն էր նա:
Սակայն եւ այնպէս նրա մեղքերին քաւութիւն եղաւ
Եւ արքունի իշխանութեամբ դարձեալ պարգեւատրուեց,
Որպէսզի քեզ համար, ո՛վ բարերար,
Սերնդէսերունդ եւ դարէ ի դար գովեստներ անճառ եւ անլռելի աւելացնես դու,
Եւ դարպասն յոյսի` մտնելու համար միշտ անփակ պահես,
Ի փառս քո բարձրութեան եւ ի փրկութիւն դատապարտեալիս,
Ո՛վ անմահական պարգեւների տուիչ Քրիստոս,
Գովեա՜լդ յաւիտեան. ամէն:
Ա
Արդ, ես մահացուս ամենապատիր` երկրածնի՜ միթէ պաղատեցի մի,
Որին ընդունայն է աղաղակել.
Մահկանացուի՞ միթէ բանական,
Որից փրկութիւն յուսալը լինի սնոտի ու սուտ.
Ոմն եղծականի՞,
Որի զօրութիւնն անուժ խօսքի պէս լինի զուր, նանիր.
Երկրաւոր գահակալ իշխանների՞,
Որոնց բարիքներն էլ իրենց նման լինեն անցաւոր.
Հարազատ եղբո՞ր,
Որն ինքն էլ կարօտ լինի իր անձի անդորրութեանը.
Հո՞րն իմ երկրաւոր,
Որի օրերի նուազութեան հետ խնամքն էլ է պակասել.
Ինձ ծնող մո՞րս,
Որ հրաժարուած լինելով կեանքից` գութն է ցամաքել.
Արդեօք աշխարհի թագաւորների՞ն,
Որոնք մեռցնելու, քան թէ կեանք տալու հնարքներ են միշտ մտածում միայն,-
Այլ քե՜զ դիմեցի, բարերա՛ր Աստուած, օրհնեալ ի բարձունս,
Որ կենդանի ես եւ կենդանութիւն կտաս բոլորին.
Եւ մահից յետոյ էլ անեղծապէս կարող ես նորոգել:
Բ
Եթէ քեզանից փախչենք, դու մեր ետեւից կվազես.
Եթէ տկարանանք, կզօրացնես.
Եթէ շեղուենք, դու մեզ շիտակ շաւիղի վրայ կհանես.
Եթէ պատկառենք, կքաջալերես.
Եթէ հիւանդանանք հոգով ու մարմնով, կբժշկես,
Եթէ գարշանանք մեղքերով, կմաքրես.
Եթէ ստենք, քո ճշմարտութեամբ դու մեզ կուղղես.
Եթէ գլորուենք անդունդներ անտակ, երկինքը ցոյց կտաս մեզ.
Եթէ մենք չուզենք մեր կամքից դառնալ, դու կդարձնես.
Եթէ մեղանչենք, կողբաս, եթէ արդարանանք, կժպտես.
Եթէ օտարանանք, կսգաս, եթէ մօտենանք, կտօնես.
Եթէ տանք, կընդունես, եթէ դանդաղենք, կհամբերես.
Եթէ մենք ապերախտ լինենք, դու առատապէս կշնորհես.
Եթէ թուլանանք, կտրտմես, եթէ արիանանք, կխնդաս:
Գ
Հարիւրերկուերորդ սաղմոսն օրհնաբան եւ հրաշագեղ սփոփում է սիրտն իմ վհատեալի.
Եւ աւետում է ինձ կեանքի մեծ յոյս, որպէս հաւաստիք անձիս փրկութեան.
Յաղթահարում է դեւերին բոլոր եւ բանսարկուին մատնում վարանքի,
Ինչպէս տէրունի խաչի նշանը պանծալի, բարեբախտ եւ հրաշափառ,
Անխոնարհելի բարձրութեամբ լուսո եւ անպարտելի զօրութեամբ վերնոյն
Ախոյան է նա կանգնել անհողդողդ անշարժելի յաւերժ-յաւիտեան
Ընդդէմ բռնութեան անբարեբարոյ Բելիարի:
Նա ունի իր մէջ գիտուն, հետամուտ մտքերի համար հոգեշահ գանձեր,
Որոնք բերում են մահուան` պարտութիւն, մեղքերին` լուծում,
Կրկնակի յոյսեր` ա՛յս եւ անվախճան կեանքերի համար,
Եւ արդարներին` անեղծանելի նորոգման խոստում,
Բարեհրաւէր եւ կենդանատու կանոններ` գրուած Աստծոյ հոգով:
Եւ ոչ միայն այդ, այլ բոլոր երգերն էլ սաղմոսների`
Մի-մի կտակ են մարդկութեան համար կենդանագրուած,
Որոնք, արդարեւ, մաքուր սրտերին են տեսանելի:
Դ
Նախկին օրէնքը, որ նոր օրէնքի օրինակն էր թոյլ,
Որպէս առաջին անգամ տեղ հասնող մեծ աւետագիր կեանքի կործանման`
Երկնակրօն, վերնակենցաղ եւ մի՜շտ անճառելի կեանքի աւետիս
Ու վստահութիւն էր պարունակում,
Եւ սակայն գրուածքն այդ
Ջնջելի էր եւ նրա օրինակն` այլայլելի.
Յուսահատ յանցաւորներին դատապարտելու պաշտօն ուներ նա,
Երկրային մի կտակ էր այն խափանելի եւ տկար միջնորդ հաշտարարութեան,
Եւ որով` խօսքերն աղօթողների անկատար էին:
Այդ մասին ստոյգ վկայում է փրկութիւնը Մանասէի`
Նրա այնքան շատ եւ անբուժելի վէրքերից յետոյ.
Նա, որ արդարների արիւնով լցրեց մեծ թագաւորին նուիրուած
Հրաշանուն քաղաքն հայրենի, ըստ մարգարէագիր անսուտ պատմութեան:
Նա, որ տեսանողներից մեծին իսկ` բազմերախտ պաշտպան իր դաստիարակին,
Նախնակերտ յարկի տեսչին սղոցեց մահուան մեքենայով,
Եւ մարմինն երկու կտոր անելով` մաշեց դժնդակ չարչարանքներով,
Ապստամբութեան խորհրդով կտրած փրկանակն յոյսի:
Դրա հետ մի այլ չարութիւն էլ նա գործեց մոլեգին.
Ընդդէմ բարձրեալի հանդգնեց մղել նա քրէական մի աստուածամարտ,
Քանզի չամաչեց երբէք` արարչի պատիւն ու անունը իւրաբնակ խորանից մերժել,
Եւ հալածելով Աստծոյ հոգին` ինքը Բելիարի հետ համաձայնեց:
Քանզի նոյն այդ տաճարը տիրական` արարչի խնկարկութեանը սահմանուած,
Երկրային հռչակաւոր հանդիսատեղին, ազգերին սարսափ ազդող սրբավայրը,
Որտեղ տեսիլներն հրեշտակային եւ աստուածային հրամաններն յաղթող`
Լուսաւոր, պայծառ յայտնութեամբ էին ծանուցւում,
Այդտեղ, այդ երկնանման, սքանչելատես վայրը ահազդու քարուքանդ արաւ
Եւ քառադիմակ ու նախանձարկու
Քեւան անունով մի կուռքի համար
Նա յոյժ գարշելի պաշտօնատեղի ու դիւաճենճեր զոհարան դարձրեց:
Զրկելով երկնաւոր թագաւորին իր կեանքից արքայական,
Ամենահարուստին իր ստացուածքներից թափուր թողնելով,
Եւ տանուտերին արած անհանգիստ ու տատանեալ թափառական`
Բեեղզեբուղի ձեղունը նկարազարդեց եւ ահեղ անունը վտարեց նրանից.
Գերի վարելով զովեալի աւանդը, ողբալի կերպով նուազեցրեց ողորմածի մասը.
Լոյսի սրահը ապարանք շինեց փոքր աղուեսի համար
Եւ ամէն ինչ ունեցողին ոչ իսկ մի տաղաւար թողեց` իր գլուխը դնելու.
Հզօրի ցանկապատը քանդելով`
Արեամբ սրսկուած սեղանն այն մեծախորհուրդ
Հատկացրեց բախտագուշակութեան ու հմայութիւնների:
Լայն ճանապարհներ բացեց բազմաթիւ` գայթակղումների համար,
Դառնալով ինքը կորստեան հովիւ սատակման հօտին
Եւ մոլորութեան բուռն վարդապետ.
Եւ այդ բոլորը նա արաւ, գիտենալով հանդերձ կրօնի օրէնքները ողջ
Եւ ունենալով Դաւթին նմանակից հայր` մեծ Եզեկիան:
Ե
Այսպէս, նա այնքան չարիքներ գործեց, որ մինչեւ անգամ պատիւն Աստծոյ,
Որն արքայական փառք ընծայեց նրան, հայհոյեց ու թշնամանեց,
Եւ սրախողխող սպանեց բազում աղօթողների:
Եղաւ նա ընտանի դաւաճան, մերձաւոր վատնիչ,
Հարազատ սատակիչ, մեղսակից սպանող:
Չէր կարող դառնալ նա Աստծուն կրկին, զի ուրացել էր նրան.
Չէր կարող յիշել Աբրահամին, զի խորթացել էր նրանից.
Չէր կարող Իսահակով աղօթել, զի նզովուած էր նրանից.
Չէր կարող Իսրայէլով պարծենալ, զի տարագիր էր այդ մեծախորհուրդ կոչման շնորհից.
Չէր կարող դաւթեան երգը երգել, զի կշտամբիչն էր նրա.
Չէր կարող մօտենալ քաւարանին, զի պղծել էր այն.
Չէր կարող ապաւինել աստուածագիծ տապանակին,
Զի այն գարշելի ձուլածոյի հետ էր փոխանակել.
Չէր կարող Մովսէսին դիմել, զի անքաւելի էին իր մեղքերը նրա հանդէպ.
Չէր կարող աղաչել Ահարոնին, զի յանցապարտ էր նրա առջեւ:
Չէր կարող դիմել մարգարէների խմբին մերձաւոր, զի նրանց սպանողն էր նա:
Սակայն եւ այնպէս նրա մեղքերին քաւութիւն եղաւ
Եւ արքունի իշխանութեամբ դարձեալ պարգեւատրուեց,
Որպէսզի քեզ համար, ո՛վ բարերար,
Սերնդէսերունդ եւ դարէ ի դար գովեստներ անճառ եւ անլռելի աւելացնես դու,
Եւ դարպասն յոյսի` մտնելու համար միշտ անփակ պահես,
Ի փառս քո բարձրութեան եւ ի փրկութիւն դատապարտեալիս,
Ո՛վ անմահական պարգեւների տուիչ Քրիստոս,
Գովեա՜լդ յաւիտեան. ամէն:

Ա
Օրհնեա՜լ տիրապէս էութեանդ մէջ,
Անսահմանելի, անփոփոխելի, իսկապէս բարի,
Պաշտում խնկելի եւ երջանկութիւն խոստովանելի ամենայն երկրի,
Յարատեւ յոյսի ամենապատրաստ դու յայտնութիւն,
Գթած, ողորմած, որ չես պահում ոխ մի ակնթարթ իսկ
Ընդդէմ բազմամեայ մեղանչումների:
Անսահման առաւելութեամբ եւ հրաշապէս զարմանալի,
Աւելի, քան թէ երբեւէ բոլոր նախահայրերին,
Դու քո երկնահոս եւ բարեբանեալ վտակները ողորմութեան
Նոր շնորհաբաշխութեամբ` մէկի տեղ կրկնակի հաճեցիր հեղել:
Երբեմնի անձուկ լուսամուտը այն, որտեղից հազիւ, ըստ Սողոմոնի,
Չափաւոր գիտութիւնների աղօտ նշոյլներն էին թափանցում,
Դու, ինչպէս նրա, այնպէս նաեւ ինձ` թշուառիս համար բացիր ընդարձակ,
Առագաստն այն անջրպետող, որ արգելում էր
Մուտքն աստուածային ողորմութեան ձրի պարգեւների:
Անցեալում` աւետաւոր յիշատակումների հետ
Պատկերաւոր օրինակներով ասացիր դու մեզ.
"Դարձէք դուք ինձ, եւ ես ձեզ պիտի դառնամ",
Կամ` "Երբ կդառնաս ու կհառաչես, այնժամ դու կապրես":
Բ
Եւ կամ թէ` "Աղջամուղջի սեւութիւնը դու կփոխարկես ձեան պայծառութեան,
Եւ արեամբ ներկուած մարդկանց դու կդարձնես գեղմի պէս մաքուր ըստ Եսայու եւ Զաքարիայի,
Թէ` բարկութեանդ մէջ ողորմութիւնդ էլ ես մտաբերում.
Թէ` Իսրայէլի քաղաքները անապատանան պիտի
Եւ ապա դարձեալ դառնան բնակելի.
Թէ` ճանապարհները պիտի ամայանան առ ի չգոյէ մարդկանց.
Եւ ապա դարձեալ դառնան բանուկ.
Թէ` պիտի թուլանան ոգու սովով եւ քո ձեռքով դարձեալ զօրանան.
Թէ` Աստուած զայրագին իր տեղը պիտի գնա
Եւ պիտի դառնայ դարձեալ ողորմութեամբ.
Կթողնի նա մեզ` բայց ե՛ւ կների,
Կսաստի թէեւ ու կսպառնա, բայց եւ կրկին կպաշտպանի.
Եւ մինչ խռովայոյզ է սիրտը նրա` կշարժուի գութն իր խնամքների:
Գ
Մարգարէների խօսքերն այս խնկելի,
Որոնք քո օրհնեալ գալստեան հրամանն էին ազդարարում առաջուց,
Եւ որ հնար չէ նիւթեղէն լեզուով բոլորը թուել, քանզի անբաւ են,
Օրինակներ են, նմանութիւններ նուազ, փոքր ու հին, ժամանակաւոր`
Քո աւետաւոր յայտնութեան եւ խաչիդ փրկագործութեան համեմատութեամբ:
Դու ամէնուրեք կառուցեցիր խորաններ` քո արեան ուխտի վկայութեան,
Որոնք մեծաբարբառ աղաղակում են միշտ`
Աբելի մահուան դատակնիքից աւելի բարձրաձայն հռչակելով,
Յաղթանակը բարի պատերազմիդ
Յանուն երկրորդ եւ անմահ կեանքի շնորհների`
Մկրտութեան, յարութեան, նորոգութեան,
Ընտանութեան քեզ հետ եւ քո սուրբ Հոգու միաւորութեան,
Քաւութեան, ազատութեան, լուսաւորութեան,
Մշտնջենաւոր մաքրութեան եւ ճշմարիտ երանութեան,
Վերնայինների հետ կցորդութեան, անկապուտ փառքի,
Եւ մեր շուրթերի բարձրեալին ուղղած աղաչողական հաշտարար խօսքի:
Եւ այն, ինչ ասելն իսկ ահաւոր է,
Գրում եմ այստեղ ես ի յիշատակ մեծ երախտիքիդ.
Կարող ենք լինել մենք աստուած նոյնիսկ` շնորհներով ընտիր
Եւ ստեղծողիդ հետ միանալ`
Տէրունի մարմինդ ճաշակելով եւ խառնուելով կենաց լոյսիդ հետ,
Մինչ ըստ Պօղոսի` չուներ հին օրէնքն այսպէս կատարեալ երջանիկ խոստում:
Իսկ դու, փրկութի՜ւն, քաւիչ բոլորի, եկար հայրենի քո հարստութեամբ
Եւ մեր յոյսն առ քեզ անկրճատելի` արիր յարատեւ կատարելապէս:
Փա՜ռք քեզ Հօրդ հետ` ի գովք սուրբ Հոգուդ բարեբանութեան,
Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
ԲԱՆ ԾԳ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Զօրութիւնների՛ դու Տէր եւ թագաւոր բոլոր գոյութիւնների.
Օրհնաբանուած ողորմութիւն եւ բոլորի Աստուած,
Որ իշխում ես լայնատարած եւ ընդարձակ անսահմանութեան վրայ,
Դու ես չափն ու քանակութիւնը բոլոր մեծութիւնների,
Մինչ այն աստիճան, որ կարծրը հեղուկ է քեզ մօտ եւ լոյծը` պնդակազմ,
Անհնար ոչինչ չկայ քեզ համար, ո՛վ դու յաղթական զօրութիւն ահեղ.
Հուրը զովասուն ցող է քեզ համար եւ անձրեւը` բոց կիզանողական:
Քարին կարող ես դու կեանք ներշնչել ու տալ կերպարանք,
Եւ բանականին դարձնել անխօս եւ անշունչ արձան:
Պատուի ես արժանացնում դու քեզ ողոքող մեղապարտին
Եւ կարծեցեալ մաքուրին` արդար քննութեամբ դատապարտում:
Մահամերձին բարի բերկրութեամբ արձակում ես դու,
Եւ ամօթահարին` օծութեամբ դարձնում զուարթերես:
Ոտքի ես հանում թակարդի մէջ գլորուածին
Եւ սասանեալին ապահով վէմի վրայ հաստատում:
Հիւանդին բազմահառաչ` երջանկացնում ես դու,
Առաջ գնացածին ետ դարձնում վերստին:
Եւ երբ սպառւում են բարիքները մեզ համար,
Այնժամ դու է՜լ աւելի զարմանասքանչ գործեր ես կատարում,
Քանզի դու գիտես ներել մեր մեղքերն ու անօրէնութիւնները ջնջել,
Քաւիչ լինել անիրաւութիւնների եւ մեր մեղքերը չյիշել,
Ինչպէս գրում են Եսային եւ Երեմիան:
Բ
Եւ քանզի այս նոր փրկութեան շնորհներին գոհաբանութեամբ հետեւելով
Եւ տեսնելով նրանց շատութիւնն անբաւ, լռեցի իսկոյն ու պապանձուեցի.
Ուստի եւ ահա յիշելով դարձեալ լոյսիդ անսպառ բարիքներն ամէն,
Որոնք քո կողմից պարգեւուած են ինձ` յամառ թշուառիս,
Քո՛ աղերսով` քե՜զ պիտի պաղատեմ,
Իմ այս մատեանի խօսքերին դարձեալ յարմարեցնելով
Թախծութեամբ լեցուն հեծեծագին բազմաթիւ տողեր:
Սակայն ի հաճոյս տուողիդ պիտի առնեմ ու խառնեմ`
Ցաւերի հետ` դեղ,
Վհատութեան հետ` խրախոյս,
Յուսահատութեան հետ` յիշատակն անուան հաստողիդ,
Տխրութեանս հետ` սփոփանքը քո,
Դառնութեանս հետ` քաղցրութիւնը կենարարիդ,
Օրէնքի պատժի հետ` քո շնորհը,
Անիծապարտութեան հետ` օրհնութիւնդ ազատարար,
Մարմնի մահուան հետ` նորոգութիւնդ կատարեալ:
Գ
Հաւատում եմ ես հզօրիդ խօսքին եւ հաստատում այն.
Լսի՛ր դու սրտիս լռութիւնը, Տէ՜ր Յիսուս,
Որը դէպի քեզ մեծաձայն հնչումն է երկրագոչ:
Մարմնակից ու պատկերակից լինելով մեզ հետ,
Ինչպէս անօրինակ քահանայապետ, օրինակի լուծը խորտակելով,
Անասունների տեղ մահուամբ զենուած,
Բարեբանուած մարմնիդ նուիրումով
Անմահապէս մատուցւում ես միշտ եւ քաւութիւն շնորհում աննուազօրէն
Ոչ միայն սակաւ մեղանչողներին, այլ նաեւ նրանց,
Որոնք փրկութեան ոչ մի յոյս չունեն:
Կեանքը մեղքի մէջ մեր մարմնի համար ինչքա՞ն կարող է տեւական լինել,
Եթէ մինչեւ իսկ բիւր-բիւր տարիներ երկարաձգուի,
Երբ դու Աստուածդ զենումն յօժար կամքով յանձն առած,
Մահն համբերութեամբ տարար` բաշխուելով ի քաւութիւն մեզ:
Աղբյո՛ւրդ մաքրութեան, ոչ թէ մահապարտ լինելով ես դու զոհւում օրէցօր,
Այլ որպէսզի մեզ հաշտեցնես Հօրդ հետ` հաճեցնելով նրան,
Քո կամքով, հոգուդ գործակցութեամբ` մատուցւում ես միշտ:
Իսկ դու, բոլորի Աստուածդ անքնին, իմ պատկերով` ինձ`
Փրկութեանս համար, իմ անունից,
Որպէս թէ ես ինքս կցորդուելով` միացած լինէի
Նոյն մարմնով պարունակուած էութեանդ հետ,
Ո՜վ բարերար, ինձ համար եւ իմ կերպարանքով,
Փոխ առնելով իմ պարտքերը եւ անպարտելիդ մահ ընդունելով
Մահապարտիս պատիժն ու պատուհասը
Որպէս թէ կամաւոր կերպով քո փոխարէն ես կկրեմ,-
Բազմիցս մեռնելով` մնում ես դարձեալ կենդանի:
Ոչ թէ ուրացողների ձեռքով, այլ հաւատացողների հաւատքով է,
Որ նուիրւում ես դու աստուածօրէն ու բաշխւում անհատնում մասերով:
Դ
Ոմն աղօթաւոր, կուռքերի մի պաշտօնատար
Այս մասին մի մեծ եւ անկշռելի դատողութիւն էր անում,
Յոյս տալով իրեն անյարմարագիր խօսքով այսպիսի.
"Հաւատում եմ ես տիրանալ փառքի եւ երջանկութեան,
Երբ հասնի վախճանն անցաւոր մարմնիս":
Այդ նոյն խորհրդի միջոցով, քան թէ մարտիրոսութեամբ,
Եւ կամ ուղղելով ընթացքս թշուառ:
Բայց նկատեցի, որ նա անճառութիւնն այս խորհրդի դաւանում էր այնպէս,
Թէ մաքուրներն իսկ, առանց նուիրման այս յիշատակին,
Թէ գոնէ հոգով խառնուելով այդ մեծ հրաշակերտութեան հետ`
Չեն կարող իսկապէս բոլորովին կատարեալ դառնալ:
Եւ ապա ասում էր նա յուսալով վստահապէս`
"Մեղաւորիս համար դու կրկնապէս մատուցուեցիր եւ եղար իմ եսը ճշմարտապէս
Քո համեղութեան փոխարէն դառնութիւնն իմ առնելով,
Եւ քո իսկ մարմնով` լուսեղէն կեանքի նշխարովդ դու պատարագուեցիր":
Եւ սակայն, քանզի վերնատան մէջ, առաջին անգամ,
Բարեշնորհ հաղորդութեան խորհրդի ժամանակ,
Որպէս անհնար եւ անբուժելի մեղքերի դարման`
Նա բաշխեց մարմինն ու արիւնը իր որպէս քաւութիւն,-
Ուստի եւ, ահա, հաղորդութիւնն այս վեր էր դասում նա,
Քան թէ վկայուածի նահատակութիւնն արեամբ կատարուած:
Այս օրինակով համոզուած էր նա եւ հաւատացնում էր միանգամայն,
Թէ այս փրկանքով հնարաւոր է հասնել յարգանքի եւ փառքի տիրանալ,
Քան թէ քաւութեամբ եւ ողորմութեամբ կամ շնորհումով.
Զի աստուածային զօրութիւնը վեր է, քան թէ մարդկայինը,
Եւ աստուածախառն տիրական մարմնի կամաւորական նուիրումն է վեհ,
Քան անասնական սպանդի մատուցումը.
Անմահը, քան թէ մահկանացուն,
Լոյսը ահաւոր, քան թէ խաւարը,
Հաւիտենականը, քան թէ անցաւորը,
Բարձրեալը, քան թէ երկրաւորը,
Անստեղծը, քան թէ եղածը,
Իսկութեամբ բարին, քան թէ բնութեամբ վատը.
Մանաւանդ որ իր ձեռքն է կամենալն ու կենսագործելը,
Տալով օրհնութեան առիթ եւ ոչ թէ պատճառ` դառն անէծքների:
Ե
Աղաչում եմ, գթա՛ծ, տուր հոգով-սրտով խոցուածիս
Երկնուց ընծայուած կենաց դեղը քո:
Քաղցրութեամբ, Տէ՜ր, մօտեցիր դու ինձ` բազում մեղքերով ախտաւորուածիս.
Ջնջի՛ր պարտքերս, ամենակատա՜ր բաւականութիւն:
Եւ ճշմարիտ է ինձ համար, իրօք, իմաստն այս խօսքի,
Թէ` ստեղծիչդ ամենայնի՛ սրբերի մէջ ես բնակւում.
Ճիշտ է արդարեւ, թէ ինչ որ ցանես, նոյնը կհնձես,
Ինչպէս Պօղոսն է ասում յիրաւի`
Ցաւագին աչքերն արեւի տապին տոկալ չեն կարող:
Իսկ դու, բարերար, ստեղծիչդ ամենայնի` ոչնչութիւնից,
Գնահատում ես յաւէտ իսկապէս դաւանելը քեզ,
Որպէս կարող ուժ` կեանք տալու համար:
Օրէնքով դու չես սահմանափակուած, այլ վեր ես ամէն մի սահմանումից,
Եւ մանաւանդ թէ կարող ես խզել կանոնի ամէն տեսակ կապանքներ,
Մնալով միայն ի՜նքդ աւետեաց պայման ու խոստում
Յոյժ տարակուսեալ յանցաւորների համար համօրէն:
Եւ քեզ` Հօր ու սուրբ Հոգու հետ` փա՜ռք, իշխանութիւն յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Զօրութիւնների՛ դու Տէր եւ թագաւոր բոլոր գոյութիւնների.
Օրհնաբանուած ողորմութիւն եւ բոլորի Աստուած,
Որ իշխում ես լայնատարած եւ ընդարձակ անսահմանութեան վրայ,
Դու ես չափն ու քանակութիւնը բոլոր մեծութիւնների,
Մինչ այն աստիճան, որ կարծրը հեղուկ է քեզ մօտ եւ լոյծը` պնդակազմ,
Անհնար ոչինչ չկայ քեզ համար, ո՛վ դու յաղթական զօրութիւն ահեղ.
Հուրը զովասուն ցող է քեզ համար եւ անձրեւը` բոց կիզանողական:
Քարին կարող ես դու կեանք ներշնչել ու տալ կերպարանք,
Եւ բանականին դարձնել անխօս եւ անշունչ արձան:
Պատուի ես արժանացնում դու քեզ ողոքող մեղապարտին
Եւ կարծեցեալ մաքուրին` արդար քննութեամբ դատապարտում:
Մահամերձին բարի բերկրութեամբ արձակում ես դու,
Եւ ամօթահարին` օծութեամբ դարձնում զուարթերես:
Ոտքի ես հանում թակարդի մէջ գլորուածին
Եւ սասանեալին ապահով վէմի վրայ հաստատում:
Հիւանդին բազմահառաչ` երջանկացնում ես դու,
Առաջ գնացածին ետ դարձնում վերստին:
Եւ երբ սպառւում են բարիքները մեզ համար,
Այնժամ դու է՜լ աւելի զարմանասքանչ գործեր ես կատարում,
Քանզի դու գիտես ներել մեր մեղքերն ու անօրէնութիւնները ջնջել,
Քաւիչ լինել անիրաւութիւնների եւ մեր մեղքերը չյիշել,
Ինչպէս գրում են Եսային եւ Երեմիան:
Բ
Եւ քանզի այս նոր փրկութեան շնորհներին գոհաբանութեամբ հետեւելով
Եւ տեսնելով նրանց շատութիւնն անբաւ, լռեցի իսկոյն ու պապանձուեցի.
Ուստի եւ ահա յիշելով դարձեալ լոյսիդ անսպառ բարիքներն ամէն,
Որոնք քո կողմից պարգեւուած են ինձ` յամառ թշուառիս,
Քո՛ աղերսով` քե՜զ պիտի պաղատեմ,
Իմ այս մատեանի խօսքերին դարձեալ յարմարեցնելով
Թախծութեամբ լեցուն հեծեծագին բազմաթիւ տողեր:
Սակայն ի հաճոյս տուողիդ պիտի առնեմ ու խառնեմ`
Ցաւերի հետ` դեղ,
Վհատութեան հետ` խրախոյս,
Յուսահատութեան հետ` յիշատակն անուան հաստողիդ,
Տխրութեանս հետ` սփոփանքը քո,
Դառնութեանս հետ` քաղցրութիւնը կենարարիդ,
Օրէնքի պատժի հետ` քո շնորհը,
Անիծապարտութեան հետ` օրհնութիւնդ ազատարար,
Մարմնի մահուան հետ` նորոգութիւնդ կատարեալ:
Գ
Հաւատում եմ ես հզօրիդ խօսքին եւ հաստատում այն.
Լսի՛ր դու սրտիս լռութիւնը, Տէ՜ր Յիսուս,
Որը դէպի քեզ մեծաձայն հնչումն է երկրագոչ:
Մարմնակից ու պատկերակից լինելով մեզ հետ,
Ինչպէս անօրինակ քահանայապետ, օրինակի լուծը խորտակելով,
Անասունների տեղ մահուամբ զենուած,
Բարեբանուած մարմնիդ նուիրումով
Անմահապէս մատուցւում ես միշտ եւ քաւութիւն շնորհում աննուազօրէն
Ոչ միայն սակաւ մեղանչողներին, այլ նաեւ նրանց,
Որոնք փրկութեան ոչ մի յոյս չունեն:
Կեանքը մեղքի մէջ մեր մարմնի համար ինչքա՞ն կարող է տեւական լինել,
Եթէ մինչեւ իսկ բիւր-բիւր տարիներ երկարաձգուի,
Երբ դու Աստուածդ զենումն յօժար կամքով յանձն առած,
Մահն համբերութեամբ տարար` բաշխուելով ի քաւութիւն մեզ:
Աղբյո՛ւրդ մաքրութեան, ոչ թէ մահապարտ լինելով ես դու զոհւում օրէցօր,
Այլ որպէսզի մեզ հաշտեցնես Հօրդ հետ` հաճեցնելով նրան,
Քո կամքով, հոգուդ գործակցութեամբ` մատուցւում ես միշտ:
Իսկ դու, բոլորի Աստուածդ անքնին, իմ պատկերով` ինձ`
Փրկութեանս համար, իմ անունից,
Որպէս թէ ես ինքս կցորդուելով` միացած լինէի
Նոյն մարմնով պարունակուած էութեանդ հետ,
Ո՜վ բարերար, ինձ համար եւ իմ կերպարանքով,
Փոխ առնելով իմ պարտքերը եւ անպարտելիդ մահ ընդունելով
Մահապարտիս պատիժն ու պատուհասը
Որպէս թէ կամաւոր կերպով քո փոխարէն ես կկրեմ,-
Բազմիցս մեռնելով` մնում ես դարձեալ կենդանի:
Ոչ թէ ուրացողների ձեռքով, այլ հաւատացողների հաւատքով է,
Որ նուիրւում ես դու աստուածօրէն ու բաշխւում անհատնում մասերով:
Դ
Ոմն աղօթաւոր, կուռքերի մի պաշտօնատար
Այս մասին մի մեծ եւ անկշռելի դատողութիւն էր անում,
Յոյս տալով իրեն անյարմարագիր խօսքով այսպիսի.
"Հաւատում եմ ես տիրանալ փառքի եւ երջանկութեան,
Երբ հասնի վախճանն անցաւոր մարմնիս":
Այդ նոյն խորհրդի միջոցով, քան թէ մարտիրոսութեամբ,
Եւ կամ ուղղելով ընթացքս թշուառ:
Բայց նկատեցի, որ նա անճառութիւնն այս խորհրդի դաւանում էր այնպէս,
Թէ մաքուրներն իսկ, առանց նուիրման այս յիշատակին,
Թէ գոնէ հոգով խառնուելով այդ մեծ հրաշակերտութեան հետ`
Չեն կարող իսկապէս բոլորովին կատարեալ դառնալ:
Եւ ապա ասում էր նա յուսալով վստահապէս`
"Մեղաւորիս համար դու կրկնապէս մատուցուեցիր եւ եղար իմ եսը ճշմարտապէս
Քո համեղութեան փոխարէն դառնութիւնն իմ առնելով,
Եւ քո իսկ մարմնով` լուսեղէն կեանքի նշխարովդ դու պատարագուեցիր":
Եւ սակայն, քանզի վերնատան մէջ, առաջին անգամ,
Բարեշնորհ հաղորդութեան խորհրդի ժամանակ,
Որպէս անհնար եւ անբուժելի մեղքերի դարման`
Նա բաշխեց մարմինն ու արիւնը իր որպէս քաւութիւն,-
Ուստի եւ, ահա, հաղորդութիւնն այս վեր էր դասում նա,
Քան թէ վկայուածի նահատակութիւնն արեամբ կատարուած:
Այս օրինակով համոզուած էր նա եւ հաւատացնում էր միանգամայն,
Թէ այս փրկանքով հնարաւոր է հասնել յարգանքի եւ փառքի տիրանալ,
Քան թէ քաւութեամբ եւ ողորմութեամբ կամ շնորհումով.
Զի աստուածային զօրութիւնը վեր է, քան թէ մարդկայինը,
Եւ աստուածախառն տիրական մարմնի կամաւորական նուիրումն է վեհ,
Քան անասնական սպանդի մատուցումը.
Անմահը, քան թէ մահկանացուն,
Լոյսը ահաւոր, քան թէ խաւարը,
Հաւիտենականը, քան թէ անցաւորը,
Բարձրեալը, քան թէ երկրաւորը,
Անստեղծը, քան թէ եղածը,
Իսկութեամբ բարին, քան թէ բնութեամբ վատը.
Մանաւանդ որ իր ձեռքն է կամենալն ու կենսագործելը,
Տալով օրհնութեան առիթ եւ ոչ թէ պատճառ` դառն անէծքների:
Ե
Աղաչում եմ, գթա՛ծ, տուր հոգով-սրտով խոցուածիս
Երկնուց ընծայուած կենաց դեղը քո:
Քաղցրութեամբ, Տէ՜ր, մօտեցիր դու ինձ` բազում մեղքերով ախտաւորուածիս.
Ջնջի՛ր պարտքերս, ամենակատա՜ր բաւականութիւն:
Եւ ճշմարիտ է ինձ համար, իրօք, իմաստն այս խօսքի,
Թէ` ստեղծիչդ ամենայնի՛ սրբերի մէջ ես բնակւում.
Ճիշտ է արդարեւ, թէ ինչ որ ցանես, նոյնը կհնձես,
Ինչպէս Պօղոսն է ասում յիրաւի`
Ցաւագին աչքերն արեւի տապին տոկալ չեն կարող:
Իսկ դու, բարերար, ստեղծիչդ ամենայնի` ոչնչութիւնից,
Գնահատում ես յաւէտ իսկապէս դաւանելը քեզ,
Որպէս կարող ուժ` կեանք տալու համար:
Օրէնքով դու չես սահմանափակուած, այլ վեր ես ամէն մի սահմանումից,
Եւ մանաւանդ թէ կարող ես խզել կանոնի ամէն տեսակ կապանքներ,
Մնալով միայն ի՜նքդ աւետեաց պայման ու խոստում
Յոյժ տարակուսեալ յանցաւորների համար համօրէն:
Եւ քեզ` Հօր ու սուրբ Հոգու հետ` փա՜ռք, իշխանութիւն յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԴ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Եւ այսպէս ահա, ողորմում ես դու բոլոր քեզ վրայ յոյս դնողներին,
Ո՜վ սկզբնալոյս աչքի տեսողութիւն եւ սրտի գիտութեան Յիսուս,
Դո՛ւ ես բարերարում, դո՛ւ ես տալիս կեանք եւ անմահութիւն:
Դէպի ինձ դարձիր քո գթութեամբ, եւ պիտի պատրաստես իմ դարձը առ քեզ կրկնակի՛ բերկրութեամբ,
Զի առանց քո կամքի չեմ կարող լինել վերանորոգուած.
Եւ եթէ չկամենաս գթալ, չեմ կարող փրկուել մահապարտս ես.
Եւ կառավարիչդ եթէ չհարթես դէպի քեզ բերող ճանապարհը`
Աջից ու ձախից խորունկ վիհերն ինձ կորուստ կսպառնան:
Բ
Չեմ պարծենում ես` նախատեալս ամէն կողմից,
Չեմ պանծա պարսաւեալս,
Չեմ խրոխտում լքեալս,
Չեմ մեծաբանում պապանձեալս,
Չեմ ըմբոստանում ծաղրեալս,
Չեմ երջանկանում եղկելիս, եւ չեմ արդարանում ամբարիշտս,
Քանզի, ինչպէս առանց սանձակալի երիվարն ուղիղ ընթանալ չի կարող,
Ո՛չ էլ նաւն առանց ղեկավարի կշարժուի առաջ,
Ո՛չ արորն ուղիղ ակոս կբանա առանց մաճկալի,
Եւ ո՛չ զոյգ լծերն յարմար կընթանան առանց հօտաղի,
Ո՛չ ամպը առանց քամու կչուի,
Ո՛չ աստղերն անժամանակ կցնդեն ու կգումարուեն.
Եւ արեւն առանց տարրեղէն օդի իր շրջանը կբոլորի,-
Այդպէս նաեւ ես այդ բոլորի հետ չեմ կարող անել ոչինչ, ոչ մի բան
Առանց բարեգործիդ ակնարկութեան եւ հրամանի:
Զի դու ես միայն, որ կեանք ես տալիս բանականներին
Ու խնամք տանում արարածներին բոլոր-բովանդակ,
Եւ քո ձեռքումն է իմ փրկութիւնը, ըստ սաղմոսողի:
Դո՛ւ ես հնչեցնում ամէն հասակի մարդկանց ականջին
Քո աւետաբեր ձայնը խնդալից,-
"Իմ հանգստին եկէք, սաստիկ հոգնածներ, եւ ես ձեզ պիտի մաքրեմ մեղքերից":
Գ
Իսկ ինձ ի՞նչ օգուտ լուացումից, եթէ պիտի դարձեալ դառնամ զազրելի,
Եւ կամ ի՞նչ օգուտ ճաշակումից, եթէ գեհենի պիտի մատնուեմ.
Ի՞նչպէս պարծենամ ես Աբրահամով, երբ խորթացել եմ նրա գործերից,
Գարշելի որդիս ամովրացի հօր եւ մօր` քետացի կամ քանանացի,
Ըստ մարգարէի խօսքի` կարծես թէ ինձ համար ասուած.
Ժառանգս մերժելի` եթովպացի եւ ո՛չ
Սառայի արգանդի ծնունդ,
Ըստ այն առածի, որով տեսանողն ինձ է ակնարկում.
Ես եղբայրս Շամրինի կամ Գոմորի,
Անլուայ եւ անաղելի
Ծնունդս` Ոողի եւ Ոողիբայի խակակութ եւ տհաս պորտի,
Ըստ Եզեկիէլի կշտամբութեան:
Դ
Ինչպէս ոմն, որ հողմակոծ ծովի ծփանքների մէջ
Սաստկապէս ծեծկուած, լլկուած ուժգին ու խիստ տագնապով
Կտարուի` ընկած հեղեղագնաց հախուռն հոսանքում,
Որ ձեռքի մատներն այս կողմ ու այն կողմ տարուբերելով,
Զերթ գարնանազայր գետերի յուժկու հորձանքից քշուած,
Ակամայ վազքով եւ թաւալգլոր խղճալիօրէն,
Ու խառնախռիւ, պղտոր, գարշահոտ, տղմախառն, մամռոտ ջրեր կուլ տալով,
Շնչասպառ իսպառ կքշուի մահաբեր սաստիկ ցաւերով
Ու կխեղդուի ուղխերում սուզուած,-
Այդպէս եմ եւ ես` եղկելիս, ահա,
Խօսում են` ու չեմ իմանում,
Գոչում են` ու ոչինչ չեմ լսում,
Ձայն են տալիս` ու չեմ արթնանում,
Կանչում են` ու տեղիցս չեմ շարժւում,
Փող են հնչեցնում` եւ չեմ գումարւում,
Վիրաւորւում եմ` ու չեմ զգում,
Ու գարշատեսիլ կուռքերի նման թափուր եմ իսպառ բարի մտքերի ներգործութիւնից:
Բերուած օրինակն, արդարեւ, պատկերն է իմ իսկական,
Բայց աւելի քան ատելի, վատթար եւ մեղադրելի
Եւ Քրիստոսի կողմից արժանի դատապարտուելու:
Ե
Եւ քանզի անդարձ ճանապարհի համար իմ այս կտակը,
Որպէս յիշատակ աշխարհում գործած մեղքերի` թողի ընթերցողներին,
Որ իմ խօսքերով հանապազ աղօթք կարդան առ Աստուած,-
Թող որ այն մնա իբր ընդունելի խոստովանութեան
Ողբաձայն աղերս-աղաղակ ընդմիշտ, ո՛վ ամենակալ,
Եւ գիրն այս` մարմնիս, եւ խօսքը` հոգուս տեղ
Թախանձեն թող միշտ անսահմանելուդ,
Իբր անեղծական անմահ մաղթողից ընդունելով այս աղերսն իմ ձայնով,
Բարեգո՜ւթ, մարդասէր, օրհնեալ յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Եւ այսպէս ահա, ողորմում ես դու բոլոր քեզ վրայ յոյս դնողներին,
Ո՜վ սկզբնալոյս աչքի տեսողութիւն եւ սրտի գիտութեան Յիսուս,
Դո՛ւ ես բարերարում, դո՛ւ ես տալիս կեանք եւ անմահութիւն:
Դէպի ինձ դարձիր քո գթութեամբ, եւ պիտի պատրաստես իմ դարձը առ քեզ կրկնակի՛ բերկրութեամբ,
Զի առանց քո կամքի չեմ կարող լինել վերանորոգուած.
Եւ եթէ չկամենաս գթալ, չեմ կարող փրկուել մահապարտս ես.
Եւ կառավարիչդ եթէ չհարթես դէպի քեզ բերող ճանապարհը`
Աջից ու ձախից խորունկ վիհերն ինձ կորուստ կսպառնան:
Բ
Չեմ պարծենում ես` նախատեալս ամէն կողմից,
Չեմ պանծա պարսաւեալս,
Չեմ խրոխտում լքեալս,
Չեմ մեծաբանում պապանձեալս,
Չեմ ըմբոստանում ծաղրեալս,
Չեմ երջանկանում եղկելիս, եւ չեմ արդարանում ամբարիշտս,
Քանզի, ինչպէս առանց սանձակալի երիվարն ուղիղ ընթանալ չի կարող,
Ո՛չ էլ նաւն առանց ղեկավարի կշարժուի առաջ,
Ո՛չ արորն ուղիղ ակոս կբանա առանց մաճկալի,
Եւ ո՛չ զոյգ լծերն յարմար կընթանան առանց հօտաղի,
Ո՛չ ամպը առանց քամու կչուի,
Ո՛չ աստղերն անժամանակ կցնդեն ու կգումարուեն.
Եւ արեւն առանց տարրեղէն օդի իր շրջանը կբոլորի,-
Այդպէս նաեւ ես այդ բոլորի հետ չեմ կարող անել ոչինչ, ոչ մի բան
Առանց բարեգործիդ ակնարկութեան եւ հրամանի:
Զի դու ես միայն, որ կեանք ես տալիս բանականներին
Ու խնամք տանում արարածներին բոլոր-բովանդակ,
Եւ քո ձեռքումն է իմ փրկութիւնը, ըստ սաղմոսողի:
Դո՛ւ ես հնչեցնում ամէն հասակի մարդկանց ականջին
Քո աւետաբեր ձայնը խնդալից,-
"Իմ հանգստին եկէք, սաստիկ հոգնածներ, եւ ես ձեզ պիտի մաքրեմ մեղքերից":
Գ
Իսկ ինձ ի՞նչ օգուտ լուացումից, եթէ պիտի դարձեալ դառնամ զազրելի,
Եւ կամ ի՞նչ օգուտ ճաշակումից, եթէ գեհենի պիտի մատնուեմ.
Ի՞նչպէս պարծենամ ես Աբրահամով, երբ խորթացել եմ նրա գործերից,
Գարշելի որդիս ամովրացի հօր եւ մօր` քետացի կամ քանանացի,
Ըստ մարգարէի խօսքի` կարծես թէ ինձ համար ասուած.
Ժառանգս մերժելի` եթովպացի եւ ո՛չ
Սառայի արգանդի ծնունդ,
Ըստ այն առածի, որով տեսանողն ինձ է ակնարկում.
Ես եղբայրս Շամրինի կամ Գոմորի,
Անլուայ եւ անաղելի
Ծնունդս` Ոողի եւ Ոողիբայի խակակութ եւ տհաս պորտի,
Ըստ Եզեկիէլի կշտամբութեան:
Դ
Ինչպէս ոմն, որ հողմակոծ ծովի ծփանքների մէջ
Սաստկապէս ծեծկուած, լլկուած ուժգին ու խիստ տագնապով
Կտարուի` ընկած հեղեղագնաց հախուռն հոսանքում,
Որ ձեռքի մատներն այս կողմ ու այն կողմ տարուբերելով,
Զերթ գարնանազայր գետերի յուժկու հորձանքից քշուած,
Ակամայ վազքով եւ թաւալգլոր խղճալիօրէն,
Ու խառնախռիւ, պղտոր, գարշահոտ, տղմախառն, մամռոտ ջրեր կուլ տալով,
Շնչասպառ իսպառ կքշուի մահաբեր սաստիկ ցաւերով
Ու կխեղդուի ուղխերում սուզուած,-
Այդպէս եմ եւ ես` եղկելիս, ահա,
Խօսում են` ու չեմ իմանում,
Գոչում են` ու ոչինչ չեմ լսում,
Ձայն են տալիս` ու չեմ արթնանում,
Կանչում են` ու տեղիցս չեմ շարժւում,
Փող են հնչեցնում` եւ չեմ գումարւում,
Վիրաւորւում եմ` ու չեմ զգում,
Ու գարշատեսիլ կուռքերի նման թափուր եմ իսպառ բարի մտքերի ներգործութիւնից:
Բերուած օրինակն, արդարեւ, պատկերն է իմ իսկական,
Բայց աւելի քան ատելի, վատթար եւ մեղադրելի
Եւ Քրիստոսի կողմից արժանի դատապարտուելու:
Ե
Եւ քանզի անդարձ ճանապարհի համար իմ այս կտակը,
Որպէս յիշատակ աշխարհում գործած մեղքերի` թողի ընթերցողներին,
Որ իմ խօսքերով հանապազ աղօթք կարդան առ Աստուած,-
Թող որ այն մնա իբր ընդունելի խոստովանութեան
Ողբաձայն աղերս-աղաղակ ընդմիշտ, ո՛վ ամենակալ,
Եւ գիրն այս` մարմնիս, եւ խօսքը` հոգուս տեղ
Թախանձեն թող միշտ անսահմանելուդ,
Իբր անեղծական անմահ մաղթողից ընդունելով այս աղերսն իմ ձայնով,
Բարեգո՜ւթ, մարդասէր, օրհնեալ յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԵ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Հոգուս թեւերով շրջեցի մարդկանց անթիւ անհամար սերունդների մէջ
Եւ ինքս իմ մէջ կշռադատելով` չգտայ ոչ ոք ինձ չափ մեղաւոր.
Եւ դրա համար Դաւթեան սաղմոսի խօսքերով սաստիկ,
Որ նմանում է դառն կշտամբող գաւազանաւոր կառավարչի,
Պախարակում եմ ինքս ինձ ահա.-
"Ո՞վ կհաւասարուի ինձ չարութեան եւ անօրէնութեան մէջ":
Վկայում եմ եւ ես, կրկին անգամ հաստատելով,
Թէ այս խօսքերն իսկապէս ինձ են վերաբերում.
Ուստի գտնում եմ ես իրաւացի համարել միայն մեղաւոր ինքս ինձ,
Քան թէ իմ խօսքերով շատերի դատապարտել:
Այսպիսով, իմ դէմ մեղանչողներին ներելուս համար`
Գուցէ դու էլ ինձ շնորհես ներում:
Բ
Եւ արդ, այս անգամ հաճոյական ի՞նչ աղաչանքներ
Եւ ընդունելի խունկերի անուշ ծուխեր մատուցեմ,
Գովեա՜լ երկնաւոր թագաւոր Քրիստոս,
Եթէ ոչ խնդրել, որ օրհնես ինձնից անիծուածներին,
Արձակել կապուածներին եւ դատապարտուածներին ազատել,
Բարիք անել նզովուածներին եւ պսակել թշնամանուածներին,
Սփոփել տրտմածներին եւ դարմանել խորտակուածներին,
Խնամել խրտնածներին եւ պատսպարել նենգուածներին,
Եւ մարմնով վիրաւորուածներին բժշկել հոգով:
Եթէ օրհնութեամբ մօտեցայ մէկին` լսի՛ր,
Իսկ թէ անէծքով` մի՛ ընդունիր, գթա՜ծ:
Գ
Ես տառապեալս ամենաթշուառ, հետինս այս մատեանով աղօթողների մէջ`
Բովանդակ հոգով ներեցի իմ դէմ մեղանչողներին:
Դո՛ւ արգելեցիր իղձը դժնդակ չար անէծքների,
Եւ ես խղճալով իմ հանդէպ բոլոր նենգաւորներին`
Իմ ամբողջ սրտով ցանկացայ նրանց` յաշտութիւն գտնել բարիների հետ,
Եւ որոնց համար ծունր դնելով` պաղատեցի ես:
Յապա դու, որ ինձ այցի ես գալու,
Որքա՜ն աւելի պիտի ողորմես, ըստ քո մեծութեան,
Գովեա՜լ խնամակալ, կեանքդ մահկանացուիս,
Հզօրդ` տկարիս, ամենակարողդ` վարանեալիս,
Աղբիւրդ իմաստութեան` յիմարիս եւ թմրեալիս:
Քանզի սխալուելով սաստիկ, ինչպէս խաւարին անընտել սուզակ,
Անզգայապէս ես ինքս մահուան ծուղակը ընկայ,
Չհասկացա կորուստը, որոգայթն անգիտացայ,
Չտեսա որսացող ծածուկ մեքենաները,
Չկասկածեցի կեղծաւոր վարմի խաբեութեանը,
Չնկատեցի գայթակղութիւնը ինձ շրջապատած,
Չշոշափեցի պատանդիչ ցանցարկը կարթի,
Չարիքները վրայ հասան ինձ,
Եւ ես չկարողացայ ճանաչել նրանց, ըստ սաղմոսողի:
Եւ արդ, ինչպէս որ մի հեթանոս իմաստասէրի չիմացուած մահը չարիք համարել թուաց իսկ որ ճիշտ,
Ես էլ իմ խօսքով հաստատում եմ այդ.
Դ
Քանզի անզգայ անասունների պէս մեռնում ենք ու չենք զարհուրում,
Կորչում ենք` ու չենք սարսափում,
Թաղւում ենք` ու չենք խոնարհում,
Տարագրւում ենք` ու չենք տագնապում,
Եղծւում ենք` ու չենք զղջում,
Մաշւում ենք` ու չենք հասկանում,
Պակասում ենք` ու չենք վերալրւում,
Քայլում ենք` ու չենք զգուշանում,
Գերւում ենք` ու չենք զգում:
Ե
Իսկ Յոբ երանելին հանգիստ է անուանում վախճանը մարդու.
Նոյնը սուրբի հետ եւ ե՛ս կասէի,
Եթէ մահացու գործերի բեռը ես չունենայի վրաս ծանրացած:
Մանաւանդ որ որոգայթը գաղտնի է, եւ այն լարողն աներեւոյթ,
Եւ ժամանակի տարրը ոչնչից,
Անցեալը անյայտ, եւ ապառնին կասկածելի,
Ես անհամբեր, եւ բնութիւնս թերահաւատ,
Ոտքերս անհաստատ, եւ միտքս ցնդած,
Կրքերս բռնաւոր, եւ բարքս անժուժկալ,
Մարմինս մեղսամակարդ, եւ ցանկութիւններս երկրասէր,
Դիմադրութիւնը տնկակից է ինձ եւ խառնուածքս ներհակական,
Բնակարանս է կաւեղէն, եւ անձրեւներն ուժգնակի,
Կարիքներս անթուելի, եւ պատահարներն ամենագրաւ,
Միտքս չարախնամ, եւ տենչերս չարակամ,
Կեանքս է միօրյա, եւ զվարճութիւնները վաղանց,
Խաբկանքներն են հիմնական, եւ խաղալիքները տղայական,
Աշխատութիւններն ընդունայն, եւ վայելքներն երազական,
Ամբարները ոչնչութեամբ են լի, եւ պահեստները քամով,
Ստուերի եմ նման, եւ կերպարանքս է ծիծաղելի,
Զի, ըստ Պօղոսի, երբ պատուիրանը վրայ հասաւ,
Ինձ անպատրաստ գտնելով իրեն,
Կենդանացան մեղքերն արդարութեան երեւումով,
Եւ ես մահացա կեանքի համար ու կորստեան համար կենդանացա:
Զ
Օտարներն ու չարի գունդերը գողացան սրտիս ստացուածքները,-
Համաձայն Գրքի կանխաբանութեան,
Որով սկսեց պակասել իմ մէջ իմաստութիւնը, ըստ առակողի,
Եւ աւելանալ ո՛չ բարու ցանկութիւնը:
Հոգուս աչքը չյառեցի կեանքիս գլուխը եղող Քրիստոսին,
Որպէսզի ուղիղ ճամփով գնայի:
Կամենալով ուժգին վազել` սուզուեցի սաստկապէս,
Անչափելիին ձգտելով` չկարողացայ հասնել իմ չափին,
Փորձելով բարձրանալ մեծագոյնին` գլորուեցի ցած,
Երկնային ուղուց` անդունդ գահավիժեցի,
Զգուշանալով առաւելապէս` խիստ վնասուեցի,
Ուզելով մնալ ամբողջական` մանրապէս մասնատուեցի,
Ձախի դէմ մրցել կարծելով` աջից գայթեցի,
Երկրորդը փնտրելով` առաջինը կորցրի,
Աննշանի հետեւից գնալով` կարեւորից զրկուեցի,
Ուխտը պահել ուզելով` դաշինքը դրժեցի,
Սովորութիւններիցս կտրուելով` կորուսիչները գտա,
Փոքրերից փախչելով` մեծամեծների մատնուեցի,
Ինչ որ ես ինքս էի ստեղծել` դաժան դատախազ կարգեցի իմ դէմ:
Սրանց բոլորին մատնուած գերուս` դու ինքդ միայն կարող ես փրկել,
Մահուան ընծայուած հոգիս վերստին կեանքին դարձնելով.
Զի դու միայն, Տէր Յիսուս, ճանաչւում ես բարերար,
Անսահման փառքով Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ
Օրհնեա՜լ յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Հոգուս թեւերով շրջեցի մարդկանց անթիւ անհամար սերունդների մէջ
Եւ ինքս իմ մէջ կշռադատելով` չգտայ ոչ ոք ինձ չափ մեղաւոր.
Եւ դրա համար Դաւթեան սաղմոսի խօսքերով սաստիկ,
Որ նմանում է դառն կշտամբող գաւազանաւոր կառավարչի,
Պախարակում եմ ինքս ինձ ահա.-
"Ո՞վ կհաւասարուի ինձ չարութեան եւ անօրէնութեան մէջ":
Վկայում եմ եւ ես, կրկին անգամ հաստատելով,
Թէ այս խօսքերն իսկապէս ինձ են վերաբերում.
Ուստի գտնում եմ ես իրաւացի համարել միայն մեղաւոր ինքս ինձ,
Քան թէ իմ խօսքերով շատերի դատապարտել:
Այսպիսով, իմ դէմ մեղանչողներին ներելուս համար`
Գուցէ դու էլ ինձ շնորհես ներում:
Բ
Եւ արդ, այս անգամ հաճոյական ի՞նչ աղաչանքներ
Եւ ընդունելի խունկերի անուշ ծուխեր մատուցեմ,
Գովեա՜լ երկնաւոր թագաւոր Քրիստոս,
Եթէ ոչ խնդրել, որ օրհնես ինձնից անիծուածներին,
Արձակել կապուածներին եւ դատապարտուածներին ազատել,
Բարիք անել նզովուածներին եւ պսակել թշնամանուածներին,
Սփոփել տրտմածներին եւ դարմանել խորտակուածներին,
Խնամել խրտնածներին եւ պատսպարել նենգուածներին,
Եւ մարմնով վիրաւորուածներին բժշկել հոգով:
Եթէ օրհնութեամբ մօտեցայ մէկին` լսի՛ր,
Իսկ թէ անէծքով` մի՛ ընդունիր, գթա՜ծ:
Գ
Ես տառապեալս ամենաթշուառ, հետինս այս մատեանով աղօթողների մէջ`
Բովանդակ հոգով ներեցի իմ դէմ մեղանչողներին:
Դո՛ւ արգելեցիր իղձը դժնդակ չար անէծքների,
Եւ ես խղճալով իմ հանդէպ բոլոր նենգաւորներին`
Իմ ամբողջ սրտով ցանկացայ նրանց` յաշտութիւն գտնել բարիների հետ,
Եւ որոնց համար ծունր դնելով` պաղատեցի ես:
Յապա դու, որ ինձ այցի ես գալու,
Որքա՜ն աւելի պիտի ողորմես, ըստ քո մեծութեան,
Գովեա՜լ խնամակալ, կեանքդ մահկանացուիս,
Հզօրդ` տկարիս, ամենակարողդ` վարանեալիս,
Աղբիւրդ իմաստութեան` յիմարիս եւ թմրեալիս:
Քանզի սխալուելով սաստիկ, ինչպէս խաւարին անընտել սուզակ,
Անզգայապէս ես ինքս մահուան ծուղակը ընկայ,
Չհասկացա կորուստը, որոգայթն անգիտացայ,
Չտեսա որսացող ծածուկ մեքենաները,
Չկասկածեցի կեղծաւոր վարմի խաբեութեանը,
Չնկատեցի գայթակղութիւնը ինձ շրջապատած,
Չշոշափեցի պատանդիչ ցանցարկը կարթի,
Չարիքները վրայ հասան ինձ,
Եւ ես չկարողացայ ճանաչել նրանց, ըստ սաղմոսողի:
Եւ արդ, ինչպէս որ մի հեթանոս իմաստասէրի չիմացուած մահը չարիք համարել թուաց իսկ որ ճիշտ,
Ես էլ իմ խօսքով հաստատում եմ այդ.
Դ
Քանզի անզգայ անասունների պէս մեռնում ենք ու չենք զարհուրում,
Կորչում ենք` ու չենք սարսափում,
Թաղւում ենք` ու չենք խոնարհում,
Տարագրւում ենք` ու չենք տագնապում,
Եղծւում ենք` ու չենք զղջում,
Մաշւում ենք` ու չենք հասկանում,
Պակասում ենք` ու չենք վերալրւում,
Քայլում ենք` ու չենք զգուշանում,
Գերւում ենք` ու չենք զգում:
Ե
Իսկ Յոբ երանելին հանգիստ է անուանում վախճանը մարդու.
Նոյնը սուրբի հետ եւ ե՛ս կասէի,
Եթէ մահացու գործերի բեռը ես չունենայի վրաս ծանրացած:
Մանաւանդ որ որոգայթը գաղտնի է, եւ այն լարողն աներեւոյթ,
Եւ ժամանակի տարրը ոչնչից,
Անցեալը անյայտ, եւ ապառնին կասկածելի,
Ես անհամբեր, եւ բնութիւնս թերահաւատ,
Ոտքերս անհաստատ, եւ միտքս ցնդած,
Կրքերս բռնաւոր, եւ բարքս անժուժկալ,
Մարմինս մեղսամակարդ, եւ ցանկութիւններս երկրասէր,
Դիմադրութիւնը տնկակից է ինձ եւ խառնուածքս ներհակական,
Բնակարանս է կաւեղէն, եւ անձրեւներն ուժգնակի,
Կարիքներս անթուելի, եւ պատահարներն ամենագրաւ,
Միտքս չարախնամ, եւ տենչերս չարակամ,
Կեանքս է միօրյա, եւ զվարճութիւնները վաղանց,
Խաբկանքներն են հիմնական, եւ խաղալիքները տղայական,
Աշխատութիւններն ընդունայն, եւ վայելքներն երազական,
Ամբարները ոչնչութեամբ են լի, եւ պահեստները քամով,
Ստուերի եմ նման, եւ կերպարանքս է ծիծաղելի,
Զի, ըստ Պօղոսի, երբ պատուիրանը վրայ հասաւ,
Ինձ անպատրաստ գտնելով իրեն,
Կենդանացան մեղքերն արդարութեան երեւումով,
Եւ ես մահացա կեանքի համար ու կորստեան համար կենդանացա:
Զ
Օտարներն ու չարի գունդերը գողացան սրտիս ստացուածքները,-
Համաձայն Գրքի կանխաբանութեան,
Որով սկսեց պակասել իմ մէջ իմաստութիւնը, ըստ առակողի,
Եւ աւելանալ ո՛չ բարու ցանկութիւնը:
Հոգուս աչքը չյառեցի կեանքիս գլուխը եղող Քրիստոսին,
Որպէսզի ուղիղ ճամփով գնայի:
Կամենալով ուժգին վազել` սուզուեցի սաստկապէս,
Անչափելիին ձգտելով` չկարողացայ հասնել իմ չափին,
Փորձելով բարձրանալ մեծագոյնին` գլորուեցի ցած,
Երկնային ուղուց` անդունդ գահավիժեցի,
Զգուշանալով առաւելապէս` խիստ վնասուեցի,
Ուզելով մնալ ամբողջական` մանրապէս մասնատուեցի,
Ձախի դէմ մրցել կարծելով` աջից գայթեցի,
Երկրորդը փնտրելով` առաջինը կորցրի,
Աննշանի հետեւից գնալով` կարեւորից զրկուեցի,
Ուխտը պահել ուզելով` դաշինքը դրժեցի,
Սովորութիւններիցս կտրուելով` կորուսիչները գտա,
Փոքրերից փախչելով` մեծամեծների մատնուեցի,
Ինչ որ ես ինքս էի ստեղծել` դաժան դատախազ կարգեցի իմ դէմ:
Սրանց բոլորին մատնուած գերուս` դու ինքդ միայն կարող ես փրկել,
Մահուան ընծայուած հոգիս վերստին կեանքին դարձնելով.
Զի դու միայն, Տէր Յիսուս, ճանաչւում ես բարերար,
Անսահման փառքով Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ
Օրհնեա՜լ յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԶ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Իսկ իմ` մահառիթ մեղքերի դժոխարմատ ծառիս դառն պտուղները,
Որոնք ընտանի թշնամիներ են, հակառակորդ հարազատներ եւ որդիներ դաւաճան
Ստորեւ պիտ նշեմ մանրամասն ու ցոյց տամ իրենց իսկ անունով,
Որոնք են ահա.-
Սիրտ նանրախորհուրդ, բերան չարախօս,
Աչք հայրատատես, վրիպալուր ականջ, ձեռքեր մահաձիգ,
Երիկամունք անփորձ, մոլորաշաւիղ ոտքեր,
Ընթացք աներկիւղ, խոտորնակի հետք, ծխախառն շունչ,
Գնացք խաւարային, լեարդ քարահանգոյն,
Դատարկ խորհուրդ, անկայուն կամք, անփոփոխ չարիք,
Բարեմասնութիւն սասանեալ, հոգի տարագիր, վաճառուած աւանդ:
Վիրաւոր գազան, նետահար թռչուն,
Փախստական քարավեժ, բռնուած յանցապարտ, ծովակուր աւազակ:
Նենգաւոր զինուոր, անպատրաստ մարտիկ, անժոյժ սպառազէն,
Անաշխոյժ մշակ, անխրախոյս աղօթաւոր, ստորաքարշ բեմական,
Քահանայ անկնդրուկ, Օրէնուսոյց աննուէր:
Դպիր կշտամբուած` խելագար իմաստակ, անճոռնի ճարտասան:
Կերպարանք անպատկառ, անամօթ դէմք եւ լպիրշ երես,
Գոյն անհրապոյր, տմարդի տիպ, ծանակուած գեղեցկութիւն,
Խանգարուած խորտիկ, գարշելի ճաշակ,
Դաղձախեղդ այգի, որդնահար որթ, փշաբեր պարտէզ,
Հասկ ուտիճակեր եւ մեղր` դարձած մկների ճարակ,
Անպաշտպան անկեալ, սնապարծ յուսահատ անհամոզ նզովեալ,
Անհաշտ բաժանուած, ունայնաբան շաղակրատ, անասնամիտ գոռոզ,
Անասնօրէն ապիրատ, դժոխային ագահ, հանդուգն ապերասան,
Մոլեգնութիւն անաստուած, ձեռնձգութիւն սպանիչ,
Տատասկացան երկրագործ, երջանկութիւն եղկելի,
Վատթարացած մեծութիւն, անշքացած վայելչութիւն,
Տկարացած կարողութիւն, խոնարհուած բարձրութիւն,
Ոտնակոխ փառաւորութիւն, պատուիրազանցութիւն մշտական եւ ինքնակամ սխալանք,
Մատակարար խարդախ, նենգաւոր խորհրդակից,
Բարեկամ գժտուած, հազարապետ գողամիտ,
Մերձաւոր կծծի, բաշխող ժլատ, վերատեսուչ կարկամ,
Ոգի անկարեկիր, ըղձանքներ անսէր,
Մարդատեաց բարք եւ անգութ աղիք,
Ընթացք անխոհեմ, աներեւոյթ ախտեր,
Անիծեալ գաղտնիքներ, նախատելի դիպուածներ:
Վաճառական վատնող, շուայտ շահարար, արբեցող պաշտօնեայ,
Խարդախ գանձապահ, բանսարկու պատգամաւոր, դռնապան քնկոտ:
Աղքատ հպարտ եւ զլացող մեծատուն:
Դիւանապետ անօրէն, պահապան մատնիչ, բնակակից չարախօս,
Սուրհանդակ անժաման, մեղապարտ թղթաբեր,
Խռովարար առաքեալ եւ միջնորդ անմիտ:
Արքա արտալած, թագաւոր թարմատար, կայսր հոգեկործան,
Իշխան տիրադաւ, զրկող զօրավար,
Աչառու դատաւոր, ինքնագլուխ ռամիկ:
Նախատողի ծաղր, սիրելիի լաց,
Բանագրի պարսաւ, յանդիմանողի դատախազութիւն:
Քանզի վեհագոյն այդ կոչումները ես էի կրում երբեմն իրօք,
Իսկ յետոյ վատթար որակումներին այդ արժանացա:
Սրանք են ահա եւ այլ բազմաթիւ խարդախութիւններն այն վնասակար,
Որոնց մի քանիսից խաբուեցի ես որպէս յիմար,
Եւ ոմանց կողմից տկարաբար տիրուեցի,
Ինքս ինձ կամովին մատնելով մահուան:
Բ
Արդ, քեզ ատելի եւ ինձ դէպի կորուստ տանող
Վերոյիշեալներից որո՞նք ընծայեմ քեզ ի սպաս պաշտամունքի.
Ապականութեամբ պաշարուածիս որպիսի՞ք ներկայացնեմ քո ամենասուրբ մեծութեանը.
Եւ կամ դու ո՞րքան երկայնամտութեամբ պիտի համբերես այսքան մեղքերիս.
Ո՞րքան ներես, ինչպէ՞ս պիտի լռես,
Եւ մանաւանդ ինչպէ՞ս պիտի հանդուրժես.
Մահու սատակման արժանուս ինչպէ՞ս չենթարկես գանակոծութեան:
Բայց անճառագայթ մթութեամբ խաւարամած հոգիներին
Քո ողորմութեան լոյսո՜վ հանդիպի՜ր դու,
Բժշկելու, քաւելու եւ կենագործելու համար նրանց.
Ո՜վ զօրեղութիւն անվթարելի, քեզ փա՜ռք յաւիտեան. ամէն:
Ա
Իսկ իմ` մահառիթ մեղքերի դժոխարմատ ծառիս դառն պտուղները,
Որոնք ընտանի թշնամիներ են, հակառակորդ հարազատներ եւ որդիներ դաւաճան
Ստորեւ պիտ նշեմ մանրամասն ու ցոյց տամ իրենց իսկ անունով,
Որոնք են ահա.-
Սիրտ նանրախորհուրդ, բերան չարախօս,
Աչք հայրատատես, վրիպալուր ականջ, ձեռքեր մահաձիգ,
Երիկամունք անփորձ, մոլորաշաւիղ ոտքեր,
Ընթացք աներկիւղ, խոտորնակի հետք, ծխախառն շունչ,
Գնացք խաւարային, լեարդ քարահանգոյն,
Դատարկ խորհուրդ, անկայուն կամք, անփոփոխ չարիք,
Բարեմասնութիւն սասանեալ, հոգի տարագիր, վաճառուած աւանդ:
Վիրաւոր գազան, նետահար թռչուն,
Փախստական քարավեժ, բռնուած յանցապարտ, ծովակուր աւազակ:
Նենգաւոր զինուոր, անպատրաստ մարտիկ, անժոյժ սպառազէն,
Անաշխոյժ մշակ, անխրախոյս աղօթաւոր, ստորաքարշ բեմական,
Քահանայ անկնդրուկ, Օրէնուսոյց աննուէր:
Դպիր կշտամբուած` խելագար իմաստակ, անճոռնի ճարտասան:
Կերպարանք անպատկառ, անամօթ դէմք եւ լպիրշ երես,
Գոյն անհրապոյր, տմարդի տիպ, ծանակուած գեղեցկութիւն,
Խանգարուած խորտիկ, գարշելի ճաշակ,
Դաղձախեղդ այգի, որդնահար որթ, փշաբեր պարտէզ,
Հասկ ուտիճակեր եւ մեղր` դարձած մկների ճարակ,
Անպաշտպան անկեալ, սնապարծ յուսահատ անհամոզ նզովեալ,
Անհաշտ բաժանուած, ունայնաբան շաղակրատ, անասնամիտ գոռոզ,
Անասնօրէն ապիրատ, դժոխային ագահ, հանդուգն ապերասան,
Մոլեգնութիւն անաստուած, ձեռնձգութիւն սպանիչ,
Տատասկացան երկրագործ, երջանկութիւն եղկելի,
Վատթարացած մեծութիւն, անշքացած վայելչութիւն,
Տկարացած կարողութիւն, խոնարհուած բարձրութիւն,
Ոտնակոխ փառաւորութիւն, պատուիրազանցութիւն մշտական եւ ինքնակամ սխալանք,
Մատակարար խարդախ, նենգաւոր խորհրդակից,
Բարեկամ գժտուած, հազարապետ գողամիտ,
Մերձաւոր կծծի, բաշխող ժլատ, վերատեսուչ կարկամ,
Ոգի անկարեկիր, ըղձանքներ անսէր,
Մարդատեաց բարք եւ անգութ աղիք,
Ընթացք անխոհեմ, աներեւոյթ ախտեր,
Անիծեալ գաղտնիքներ, նախատելի դիպուածներ:
Վաճառական վատնող, շուայտ շահարար, արբեցող պաշտօնեայ,
Խարդախ գանձապահ, բանսարկու պատգամաւոր, դռնապան քնկոտ:
Աղքատ հպարտ եւ զլացող մեծատուն:
Դիւանապետ անօրէն, պահապան մատնիչ, բնակակից չարախօս,
Սուրհանդակ անժաման, մեղապարտ թղթաբեր,
Խռովարար առաքեալ եւ միջնորդ անմիտ:
Արքա արտալած, թագաւոր թարմատար, կայսր հոգեկործան,
Իշխան տիրադաւ, զրկող զօրավար,
Աչառու դատաւոր, ինքնագլուխ ռամիկ:
Նախատողի ծաղր, սիրելիի լաց,
Բանագրի պարսաւ, յանդիմանողի դատախազութիւն:
Քանզի վեհագոյն այդ կոչումները ես էի կրում երբեմն իրօք,
Իսկ յետոյ վատթար որակումներին այդ արժանացա:
Սրանք են ահա եւ այլ բազմաթիւ խարդախութիւններն այն վնասակար,
Որոնց մի քանիսից խաբուեցի ես որպէս յիմար,
Եւ ոմանց կողմից տկարաբար տիրուեցի,
Ինքս ինձ կամովին մատնելով մահուան:
Բ
Արդ, քեզ ատելի եւ ինձ դէպի կորուստ տանող
Վերոյիշեալներից որո՞նք ընծայեմ քեզ ի սպաս պաշտամունքի.
Ապականութեամբ պաշարուածիս որպիսի՞ք ներկայացնեմ քո ամենասուրբ մեծութեանը.
Եւ կամ դու ո՞րքան երկայնամտութեամբ պիտի համբերես այսքան մեղքերիս.
Ո՞րքան ներես, ինչպէ՞ս պիտի լռես,
Եւ մանաւանդ ինչպէ՞ս պիտի հանդուրժես.
Մահու սատակման արժանուս ինչպէ՞ս չենթարկես գանակոծութեան:
Բայց անճառագայթ մթութեամբ խաւարամած հոգիներին
Քո ողորմութեան լոյսո՜վ հանդիպի՜ր դու,
Բժշկելու, քաւելու եւ կենագործելու համար նրանց.
Ո՜վ զօրեղութիւն անվթարելի, քեզ փա՜ռք յաւիտեան. ամէն:
ԲԱՆ ԾԷ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Քրիստոս Աստուած, անուն ահաւոր,
Մեծութեան տեսակ, տիպար անքնին, բարձրութեան պատկեր,
Անսահման զօրութիւն, կերպարան փրկարար լոյսի,
Պաշտպան դու կեանքի, դո՛ւռ արքայութեան վերին հանգստի,
Խաղաղութեան ճանապարհ,
Ապաւինութիւն նորոգ եւ անտխուր երանութիւն,
Ամենակալ ինքնիշխանութիւն բոլոր էութեանց,
Օրհնութեան կոչումն, աւետաբեր ձայն, բերկրութեան բարբառ,
Անմահութեան դեղ,
Որդի՛դ դու անճառ միակ Աստծոյ,
Ինչ որ անհնարին է ինձ` դիւրին է քեզ համար.
Ինչ որ անհասանելի է ինձ` քեզ համար սահմանուած է.
Ինչ որ անանց է ինձ` մօտիկ է քեզ համար.
Ինչ որ ծածկուած է եղկելոյս` մերձաւոր է քո երանութեանը.
Ինչ որ անկարելի է ինձ` քեզ համար կատարուած.
Ինչ որ ինձ համար անկշռելի է` քո անճառութեան համար չափուած է.
Ինչ որ յուսահատեցնում է ինձ` քեզ սփոփանք է բերում.
Ինչ որ անբժշկելի է ինձ` անվտանգ է քեզ համար.
Ինչ որ հեծութիւն է պատճառում ինձ` քեզ համար խնդառիթ է.
Ինչ որ ծանր է ինձ` թեթեւագոյն է քեզ համար.
Ինչ որ ստեղծուած է ինձ համար, զօրեղութեանդ գրուած է.
Ինչ որ ինձ համար կորած է, քո ձեռքումն է այն,
Ինչ որ անթուելի է ինձ` քեզ համար համարուած է.
Ինչ որ ինձ համար մռայլ է, քեզ համար ճառագայթ է.
Ինչ որ ինձ համար անհաշուելի է, բովանդակուած է օրհնեալ ձեռքերիդ մէջ.
Ինչ որ սոսկալի է ինձ` հեշտալի է քեզ համար.
Ինչ որ փախչելի է ինձ` քեզ համար վանելի է.
Ինչ որ անմատոյց է ինձ` դիւրամատչելի է քեզ համար.
Ինչ որ մահաբեր է ինձ` քո աստուածային զօրութեան համար անգոյութիւն է:
Բ
Բայց դու, ողորմած Աստուած բոլորի,
Տէր Յիսուս Քրիստոս,
Եթէ գթաս ինձ, կարող ես ելքի մի հնար գտնել:
Յանուն քո օրհնեալ Հօր վսեմ փառքի եւ քո սուրբ Հոգու կամքի գթառատ`
Տե՛ս տառապանքներն իմ տաժանելի` քեզ յայտ-յանդիման,
Եւ սրտիս խորքից դատախազ լինելն ինքս իմ անձի դէմ:
Իմ ամենացրուած բնութեան իսկութեա՛նը նայիր դու
Եւ բժշկութիւն պարգեւիր իմ վէրքերին,
Տո՛ւր հնարաւորութիւն` կորուստից դուրս գալու,
Զերծումն` բազմամասնեայ մահից եւ կենաց շաւիղ` ապականուածիս,
Նորոգութիւն եղծեալիս եւ յոյսի մուտք ամբարշտիս,
Եթէ ես, հակառակ իմ բնութեանը, կամք ցուցաբերեցի այս բոլորն ասելու,
Յապա դու ո՜րքան աւելի պիտի բարերարես ինձ, ինչ որ բնածին եւ յատուկ է քեզ:
Եթէ փշերից քաղցրահամ պտուղ քաղուեց,
Քո կենաց ծառից ո՜րքան աւելի անմահական համ պիտի ստացուի:
Եթէ ես իմ ատելիների համար քո ողորմութիւնը խնդրեցի,
Դու ինչպէ՞ս պիտի կրկնակին չտաս քո անսպառ առատութիւնից ինձ, որ քոնն եմ, ո՜վ ամենազօր:
Գ
Արդ քո մեծութիւնը տե՛ս, բարձրեալ, եւ նայելով իմ փոքրութեան վրայ,
Ընդունի՛ր սակաւ խոստովանութիւնն անթիւ մեղքերիս,
Ո՜վ դու, որ տեսնում ես բոլորը:
Եւ ինչպէս որ հաշուի չառար Վէմի գլորուելը,
Անտեսի՛ր նոյնպէս սասանուելը դու փոքրիկ աւազիս.
Ինչպէս որ իսկոյն վերացրիր Դաւթի պատժապարտութիւնը, երբ ասաց` մեղա,
Նոյնն արա՛ եւ ինձ, ո՛վ երկայնամիտ, լսելով ձայնն իմ հեծեծանքների.
Դու, որ բոլորին անաչառութեամբ եւ առատօրէն
Տալիս ես, որպէս յաղթող բարի, բազմիմաստ
Եւ չես նախատում հետին ստրուկիս, որպէս ողորմած եւ ամենաստեղծ,
Ստացի՛ր կրկին եւ մի՜ կորցնի ինձ` քո արիւնով բուժուածիս, գթա՜ծ.
Զի դու կարող ես քաւել ու փրկել,
Եւ քեզ վայել է փա՜ռք ամէն ինչում յաւիտեանս. ամէն: ...
... յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Քրիստոս Աստուած, անուն ահաւոր,
Մեծութեան տեսակ, տիպար անքնին, բարձրութեան պատկեր,
Անսահման զօրութիւն, կերպարան փրկարար լոյսի,
Պաշտպան դու կեանքի, դո՛ւռ արքայութեան վերին հանգստի,
Խաղաղութեան ճանապարհ,
Ապաւինութիւն նորոգ եւ անտխուր երանութիւն,
Ամենակալ ինքնիշխանութիւն բոլոր էութեանց,
Օրհնութեան կոչումն, աւետաբեր ձայն, բերկրութեան բարբառ,
Անմահութեան դեղ,
Որդի՛դ դու անճառ միակ Աստծոյ,
Ինչ որ անհնարին է ինձ` դիւրին է քեզ համար.
Ինչ որ անհասանելի է ինձ` քեզ համար սահմանուած է.
Ինչ որ անանց է ինձ` մօտիկ է քեզ համար.
Ինչ որ ծածկուած է եղկելոյս` մերձաւոր է քո երանութեանը.
Ինչ որ անկարելի է ինձ` քեզ համար կատարուած.
Ինչ որ ինձ համար անկշռելի է` քո անճառութեան համար չափուած է.
Ինչ որ յուսահատեցնում է ինձ` քեզ սփոփանք է բերում.
Ինչ որ անբժշկելի է ինձ` անվտանգ է քեզ համար.
Ինչ որ հեծութիւն է պատճառում ինձ` քեզ համար խնդառիթ է.
Ինչ որ ծանր է ինձ` թեթեւագոյն է քեզ համար.
Ինչ որ ստեղծուած է ինձ համար, զօրեղութեանդ գրուած է.
Ինչ որ ինձ համար կորած է, քո ձեռքումն է այն,
Ինչ որ անթուելի է ինձ` քեզ համար համարուած է.
Ինչ որ ինձ համար մռայլ է, քեզ համար ճառագայթ է.
Ինչ որ ինձ համար անհաշուելի է, բովանդակուած է օրհնեալ ձեռքերիդ մէջ.
Ինչ որ սոսկալի է ինձ` հեշտալի է քեզ համար.
Ինչ որ փախչելի է ինձ` քեզ համար վանելի է.
Ինչ որ անմատոյց է ինձ` դիւրամատչելի է քեզ համար.
Ինչ որ մահաբեր է ինձ` քո աստուածային զօրութեան համար անգոյութիւն է:
Բ
Բայց դու, ողորմած Աստուած բոլորի,
Տէր Յիսուս Քրիստոս,
Եթէ գթաս ինձ, կարող ես ելքի մի հնար գտնել:
Յանուն քո օրհնեալ Հօր վսեմ փառքի եւ քո սուրբ Հոգու կամքի գթառատ`
Տե՛ս տառապանքներն իմ տաժանելի` քեզ յայտ-յանդիման,
Եւ սրտիս խորքից դատախազ լինելն ինքս իմ անձի դէմ:
Իմ ամենացրուած բնութեան իսկութեա՛նը նայիր դու
Եւ բժշկութիւն պարգեւիր իմ վէրքերին,
Տո՛ւր հնարաւորութիւն` կորուստից դուրս գալու,
Զերծումն` բազմամասնեայ մահից եւ կենաց շաւիղ` ապականուածիս,
Նորոգութիւն եղծեալիս եւ յոյսի մուտք ամբարշտիս,
Եթէ ես, հակառակ իմ բնութեանը, կամք ցուցաբերեցի այս բոլորն ասելու,
Յապա դու ո՜րքան աւելի պիտի բարերարես ինձ, ինչ որ բնածին եւ յատուկ է քեզ:
Եթէ փշերից քաղցրահամ պտուղ քաղուեց,
Քո կենաց ծառից ո՜րքան աւելի անմահական համ պիտի ստացուի:
Եթէ ես իմ ատելիների համար քո ողորմութիւնը խնդրեցի,
Դու ինչպէ՞ս պիտի կրկնակին չտաս քո անսպառ առատութիւնից ինձ, որ քոնն եմ, ո՜վ ամենազօր:
Գ
Արդ քո մեծութիւնը տե՛ս, բարձրեալ, եւ նայելով իմ փոքրութեան վրայ,
Ընդունի՛ր սակաւ խոստովանութիւնն անթիւ մեղքերիս,
Ո՜վ դու, որ տեսնում ես բոլորը:
Եւ ինչպէս որ հաշուի չառար Վէմի գլորուելը,
Անտեսի՛ր նոյնպէս սասանուելը դու փոքրիկ աւազիս.
Ինչպէս որ իսկոյն վերացրիր Դաւթի պատժապարտութիւնը, երբ ասաց` մեղա,
Նոյնն արա՛ եւ ինձ, ո՛վ երկայնամիտ, լսելով ձայնն իմ հեծեծանքների.
Դու, որ բոլորին անաչառութեամբ եւ առատօրէն
Տալիս ես, որպէս յաղթող բարի, բազմիմաստ
Եւ չես նախատում հետին ստրուկիս, որպէս ողորմած եւ ամենաստեղծ,
Ստացի՛ր կրկին եւ մի՜ կորցնի ինձ` քո արիւնով բուժուածիս, գթա՜ծ.
Զի դու կարող ես քաւել ու փրկել,
Եւ քեզ վայել է փա՜ռք ամէն ինչում յաւիտեանս. ամէն: ...
... յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԸ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Օրհնեալ ես դու, Տէր Յիսուս, Հօր հետ` բարեհաճ կամքով սուրբ Հոգու,
Եւ բոլոր օրհնուածներն օրհնեալիցդ օրհնուեցին,
Դո՛ւ միայն օրհնեալ Որդիդ օրհնեալի:
Քեզանից բացի չի՛ք շնչիս իշխող թագաւոր, Քրիստո՛ս:
"Յակոբն,- ասում է Եսային,- օրհնուած կլինի ա՛յն ժամանակ,
Երբ կվերցնեմ մեղքերը նրա":
Եւ արդ, ողորմի՛ր ինձ, Տէ՛ր բարեգութ, համաձայն նախնի քո սովորութեան,
Եւ օրհնի՛ր անօթդ այս բանական, ըստ Դաւթի եւ ըստ Մովսէսի,
Որպէսզի խօսքովդ փրկութեան հասած` քաւութիւն գտնեմ քեզնից օրհնուելով:
Հրաշագործի՛ր ինձ աստուածապէս, ողորմած արքա երկնաւոր,
Ինչպէս որ արիր Բեթհեզդայի սրահում հաւաքուած
Եւ երկար ժամանակ մահիճը ընկած ախտաւորներին:
Դրանցից մէկը այն կրկնակի թերահաւատն էր եւ երեսունութ տարուայ անդամալոյծը,
Եւ դու չզլացար նրան քո բժշկարար օգնութիւնը,
Գիտենալով նոյնիսկ նրա չարութիւնն անուղղելի,
Որ նիւթեց նա քեզ` երախտաւորիդ, մեծիդ եւ բարերարիդ`
Մատնութեան օրը, տիրամարտութեան դառն այն գիշերը:
Բ
Թէեւ դու նրան նախօրօք զգուշացրիր,
Թէ` մի՛ մեղանչիր, որպէսզի կրկին չարիք չգա քեզ,
Բայց չդադարեց լինել ձեռներեցն ու առաջինը այն ժանտ մարդկանց մէջ,
Որոնք քեզ խաչին դատապարտեցին:
Եւ դու այդպէս կախարդ ջատուկի, անյարիր ընկած
Եւ մահվամբ չոքած չարաշուք մարդուն, ողորմեցիր,
Անճա՜ռ բարութիւն, սխրալի մարդասիրութիւն,
Սարսափելի ներողամտութիւն, սոսկալի երկայնամտութիւն,
Անբաւելի քաղցրութիւն, փառատրելի հեզութիւն,
Որ միշտ յաղթւում ես գթութիւնից ու չես թշնամանւում,
Պարտւում ես ողորմութիւնից ու չես պարսաււում,
Բռնադատւում ես մարդասիրութիւնից ու չես արհամարհւում,
Հարկադրւում ես բարութիւնից ու չես հայհոյւում,
Ստիպւում ես սիրուց ու չես բամբասւում:
Պաղատում ես դու քեզ դարձիս համար ու չես ձանձրանում,
Վազում ես ապերասանիս հետեւից ու չես հոգնում,
Ձայնում ես չլսողիս ու չես սրտմտում,
Շտապում ես մեղկացեալիս մօտ ու կանգ չես առնում:
Չարիս համար բարի ես եւ ամենապարտիս համար ներող,
Քաւիչ ես մեղաւորիս համարեւ խաւարեալիս լոյս,
Եւ մահացածիս համար կեանք ես դու:
Գ
Այսպէս են ասում բոլոր հոգեշունչ գրքերն օգտակար,
Եւ որոնք յաճախ ծնում են անճառ եւ զարմանալի երկնաւոր պտուղներ:
Ասա՛ նաեւ ինձ` թշուառիս, օրհնեա՜լ ամենապարգեւ,-
"Վե՛ր կաց ու վերցրու մեղքերի մահիճը կործանուածիդ,
Եւ իմ հետեւից արի, որ հասնես անհոգնում կեանքի խաղաղ հանգստին":
Քո հրամանի ամենակարող սուսերով կտրի՛ր
Կապանքները պիրկ եւ դժոխային երիզապատուած իմ մահազգեստի
Եւ մահասարսուռ սաստկութեամբ խեղդող հանգոյցները քանդի՛ր,
Ուղարկելով ինձ` մահուան արժանուս, քո աստուածային կենսաբեր խօսքով
Դէպի վեր` անանց, յաւերժ բերկրութեան ազատութեան մէջ:
Մի՛ կենագործիր տակաւ-տակաւ եւ մի՛ ձգձգիր օրէցօր երբէք,
Որ հետզհետէ մեղքերի բեռան ծանրութիւնն ստուար
Չճնշի ազդրերս ու չկռացնի ինձի վար` դժոխքին նայելու,
Եւ ուժգնակի գոռոզ բռնութեամբ հոգեւորական զէնքերս ի դերեւ հանելով մահուան ծառայեցնի ինձ:
Այլ դու օգնիր ինձ, բարի՛ վշտակից,
Մահուան երկունքի այս իմ ցաւագին հեծեծանքներում,
Սատակման փայտը վրայիցս առնելով, ինչպէս երբեմն` պահակի ուսից,
Որով վայելուչ կոթող կառուցես քո յաղթանակի արի զօրութեան,
Ամուր հաւատքով, հաստատուն յոյսով ինձ բեւեռելով քեզ հետ` անսայթաք:
Եւ քեզ` Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ փա՜ռք, իշխանութիւն յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Օրհնեալ ես դու, Տէր Յիսուս, Հօր հետ` բարեհաճ կամքով սուրբ Հոգու,
Եւ բոլոր օրհնուածներն օրհնեալիցդ օրհնուեցին,
Դո՛ւ միայն օրհնեալ Որդիդ օրհնեալի:
Քեզանից բացի չի՛ք շնչիս իշխող թագաւոր, Քրիստո՛ս:
"Յակոբն,- ասում է Եսային,- օրհնուած կլինի ա՛յն ժամանակ,
Երբ կվերցնեմ մեղքերը նրա":
Եւ արդ, ողորմի՛ր ինձ, Տէ՛ր բարեգութ, համաձայն նախնի քո սովորութեան,
Եւ օրհնի՛ր անօթդ այս բանական, ըստ Դաւթի եւ ըստ Մովսէսի,
Որպէսզի խօսքովդ փրկութեան հասած` քաւութիւն գտնեմ քեզնից օրհնուելով:
Հրաշագործի՛ր ինձ աստուածապէս, ողորմած արքա երկնաւոր,
Ինչպէս որ արիր Բեթհեզդայի սրահում հաւաքուած
Եւ երկար ժամանակ մահիճը ընկած ախտաւորներին:
Դրանցից մէկը այն կրկնակի թերահաւատն էր եւ երեսունութ տարուայ անդամալոյծը,
Եւ դու չզլացար նրան քո բժշկարար օգնութիւնը,
Գիտենալով նոյնիսկ նրա չարութիւնն անուղղելի,
Որ նիւթեց նա քեզ` երախտաւորիդ, մեծիդ եւ բարերարիդ`
Մատնութեան օրը, տիրամարտութեան դառն այն գիշերը:
Բ
Թէեւ դու նրան նախօրօք զգուշացրիր,
Թէ` մի՛ մեղանչիր, որպէսզի կրկին չարիք չգա քեզ,
Բայց չդադարեց լինել ձեռներեցն ու առաջինը այն ժանտ մարդկանց մէջ,
Որոնք քեզ խաչին դատապարտեցին:
Եւ դու այդպէս կախարդ ջատուկի, անյարիր ընկած
Եւ մահվամբ չոքած չարաշուք մարդուն, ողորմեցիր,
Անճա՜ռ բարութիւն, սխրալի մարդասիրութիւն,
Սարսափելի ներողամտութիւն, սոսկալի երկայնամտութիւն,
Անբաւելի քաղցրութիւն, փառատրելի հեզութիւն,
Որ միշտ յաղթւում ես գթութիւնից ու չես թշնամանւում,
Պարտւում ես ողորմութիւնից ու չես պարսաււում,
Բռնադատւում ես մարդասիրութիւնից ու չես արհամարհւում,
Հարկադրւում ես բարութիւնից ու չես հայհոյւում,
Ստիպւում ես սիրուց ու չես բամբասւում:
Պաղատում ես դու քեզ դարձիս համար ու չես ձանձրանում,
Վազում ես ապերասանիս հետեւից ու չես հոգնում,
Ձայնում ես չլսողիս ու չես սրտմտում,
Շտապում ես մեղկացեալիս մօտ ու կանգ չես առնում:
Չարիս համար բարի ես եւ ամենապարտիս համար ներող,
Քաւիչ ես մեղաւորիս համարեւ խաւարեալիս լոյս,
Եւ մահացածիս համար կեանք ես դու:
Գ
Այսպէս են ասում բոլոր հոգեշունչ գրքերն օգտակար,
Եւ որոնք յաճախ ծնում են անճառ եւ զարմանալի երկնաւոր պտուղներ:
Ասա՛ նաեւ ինձ` թշուառիս, օրհնեա՜լ ամենապարգեւ,-
"Վե՛ր կաց ու վերցրու մեղքերի մահիճը կործանուածիդ,
Եւ իմ հետեւից արի, որ հասնես անհոգնում կեանքի խաղաղ հանգստին":
Քո հրամանի ամենակարող սուսերով կտրի՛ր
Կապանքները պիրկ եւ դժոխային երիզապատուած իմ մահազգեստի
Եւ մահասարսուռ սաստկութեամբ խեղդող հանգոյցները քանդի՛ր,
Ուղարկելով ինձ` մահուան արժանուս, քո աստուածային կենսաբեր խօսքով
Դէպի վեր` անանց, յաւերժ բերկրութեան ազատութեան մէջ:
Մի՛ կենագործիր տակաւ-տակաւ եւ մի՛ ձգձգիր օրէցօր երբէք,
Որ հետզհետէ մեղքերի բեռան ծանրութիւնն ստուար
Չճնշի ազդրերս ու չկռացնի ինձի վար` դժոխքին նայելու,
Եւ ուժգնակի գոռոզ բռնութեամբ հոգեւորական զէնքերս ի դերեւ հանելով մահուան ծառայեցնի ինձ:
Այլ դու օգնիր ինձ, բարի՛ վշտակից,
Մահուան երկունքի այս իմ ցաւագին հեծեծանքներում,
Սատակման փայտը վրայիցս առնելով, ինչպէս երբեմն` պահակի ուսից,
Որով վայելուչ կոթող կառուցես քո յաղթանակի արի զօրութեան,
Ամուր հաւատքով, հաստատուն յոյսով ինձ բեւեռելով քեզ հետ` անսայթաք:
Եւ քեզ` Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ փա՜ռք, իշխանութիւն յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԾԹ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Հաւատում եմ ես եւ վկայում գիտակցաբար`
Քեզանից ազդուած մտատեսութեամբ
Թէ ըղձալի են քեզ, բարերա՛ր,
Աղաչանքները մեղաւորների, քան թէ խնդրանքներն արդարների:
Զի մէկն իր մեղքերը խոստովանելով շնորհիդ է սպասում
Եւ ճանաչելով չափն իր բնութեան` ծառանում ինքն իր դէմ,
Որպէս մեծ կշտամբիչ եւ ինքնոգոր մարտակից,
Դառն յանդիմանող ու ծածկատես դատախազ:
Իսկ միւսն իր բարի գործերին նայելով` յանձնապաստան վստահութեամբ`
Մոռանում է սահմանն իր բնութեան եւ պարգեւներ է ակնկալում, քան թէ ողորմութիւն:
Եւ այդ պատճառով մէկի մօտ յօրինւում են անթիւ ճառեր,
Որոնք բարձրաձայն քո ողորմութիւնն են փողահարում,
Իսկ միւսը լռում է դրանց մասին, ո՜վ անքննելի, ահաւոր եւ ամենախնամ:
Ամաչում եմ ասել, թէ երկրաւորիս գործերի պատմութիւնն իսկ քոնից էլ առաջ է անցել.
Ուստի արա՛ այնպէս, ո՜վ Տէր,
Որ քոնից աւելի չզօրանայ աջն հողեղէնի.
Մարդկանց ջանքերը թող որ չկշռեն ողորմութիւններդ:
Բ
Առողջ անդամներ ունեցողներն անկարօտ են բժշկութեան,
Եւ աչքով տեսնողներն առաջնորդի պէտք չունեն,
Ինչքով փարթամները լիացածների դռների շուրջը չեն դեգերում,
Եւ կուշտ ու կուռ կերածները չեն սպասում հացի սեղանի փշրանքներին,
Եւ վարքով մաքուրները ողորմութեան անկարօտ են:
Ուստի ինձ գթայ եւ ողորմիր, բարձրեա՜լ երկնաւոր հզօր,
Ինձ` վարանեալիս ամենատխուր:
Զի եթէ Յոբին ես նմանուէի,
Ինքս էլ նրա պէս կասէի` արդար եւ անարատ եմ.
Եթէ լինէի ես Մովսէսի պէս` ինքս էլ նրա պէս կասէի վստահ`
"Տէրը պիտի ճանաչի նրանց, ովքեր իրենն են",
Եթէ լինէի ես Դաւթի նման, կասէի նոյնպէս`
"Արեցի իրաւունք եւ արդարութիւն".
Եւ դարձեալ մարդկային բնութիւնից վեր այս խօսքը հոխորտ`
"Եթէ սրտիս մէջ անօրէնութիւն տեսնէի,
Տէրն ինձ չէր լսի".
Եթէ Եղիային նմանուէի ես` պիտի կոչէի ինձ
"ա՜յր Աստծոյ".
Թէ Երեմիային` ճշմարտութիւնդ կօրինակէի.
Եթէ լինէի Եզեկիայի պէս` ինքս էլ իրաւամբ կպարծենայի`
"Քո աչքի առաջ ես արդարութեամբ քայլեցի".
Պօղոսի նման եթէ լինէի, կանուանէի ես ինձ`
Բնակարան, ներշնչարան եւ ընդունարան
Աստծոյ խօսքի`
Բայց ես անօրէնս, օրէնքին գիտակ լինելով մէկտեղ,
Ոչ միայն չեմ կարող ներկայացնել քեզ անձս նրանց պէս վստահ խօսքերով,
Եւ չարս իսպառ, բարիների պէս` այդ նոյն խօսքերը քո առջեւ յիշել,
Այլեւ չեմ կարող` բովանդակ արարածներից բարեհռչակուած
Անունդ, հզօ՜ր, ամբարշտացած իմ լեզուով գովել:
Իսկ դու, որ կարող ես ամէն բանում եւ հնարաւոր,
Տուր ինձ ոգի փրկութեան, պաշտպանութեան աջ եւ օգնութեան ձեռք,
Բարութեան հրաման, ողորմութեան լոյս, նորոգութեան խօսք,
Քաւութեան պատճառ եւ կեանքի նեցուկ` օգնող գաւազան:
Քանզի դու ես յոյս ապաւինութեան,
Տէ՜ր Յիսուս Քրիստոս,
Օրհնեա՜լդ Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Հաւատում եմ ես եւ վկայում գիտակցաբար`
Քեզանից ազդուած մտատեսութեամբ
Թէ ըղձալի են քեզ, բարերա՛ր,
Աղաչանքները մեղաւորների, քան թէ խնդրանքներն արդարների:
Զի մէկն իր մեղքերը խոստովանելով շնորհիդ է սպասում
Եւ ճանաչելով չափն իր բնութեան` ծառանում ինքն իր դէմ,
Որպէս մեծ կշտամբիչ եւ ինքնոգոր մարտակից,
Դառն յանդիմանող ու ծածկատես դատախազ:
Իսկ միւսն իր բարի գործերին նայելով` յանձնապաստան վստահութեամբ`
Մոռանում է սահմանն իր բնութեան եւ պարգեւներ է ակնկալում, քան թէ ողորմութիւն:
Եւ այդ պատճառով մէկի մօտ յօրինւում են անթիւ ճառեր,
Որոնք բարձրաձայն քո ողորմութիւնն են փողահարում,
Իսկ միւսը լռում է դրանց մասին, ո՜վ անքննելի, ահաւոր եւ ամենախնամ:
Ամաչում եմ ասել, թէ երկրաւորիս գործերի պատմութիւնն իսկ քոնից էլ առաջ է անցել.
Ուստի արա՛ այնպէս, ո՜վ Տէր,
Որ քոնից աւելի չզօրանայ աջն հողեղէնի.
Մարդկանց ջանքերը թող որ չկշռեն ողորմութիւններդ:
Բ
Առողջ անդամներ ունեցողներն անկարօտ են բժշկութեան,
Եւ աչքով տեսնողներն առաջնորդի պէտք չունեն,
Ինչքով փարթամները լիացածների դռների շուրջը չեն դեգերում,
Եւ կուշտ ու կուռ կերածները չեն սպասում հացի սեղանի փշրանքներին,
Եւ վարքով մաքուրները ողորմութեան անկարօտ են:
Ուստի ինձ գթայ եւ ողորմիր, բարձրեա՜լ երկնաւոր հզօր,
Ինձ` վարանեալիս ամենատխուր:
Զի եթէ Յոբին ես նմանուէի,
Ինքս էլ նրա պէս կասէի` արդար եւ անարատ եմ.
Եթէ լինէի ես Մովսէսի պէս` ինքս էլ նրա պէս կասէի վստահ`
"Տէրը պիտի ճանաչի նրանց, ովքեր իրենն են",
Եթէ լինէի ես Դաւթի նման, կասէի նոյնպէս`
"Արեցի իրաւունք եւ արդարութիւն".
Եւ դարձեալ մարդկային բնութիւնից վեր այս խօսքը հոխորտ`
"Եթէ սրտիս մէջ անօրէնութիւն տեսնէի,
Տէրն ինձ չէր լսի".
Եթէ Եղիային նմանուէի ես` պիտի կոչէի ինձ
"ա՜յր Աստծոյ".
Թէ Երեմիային` ճշմարտութիւնդ կօրինակէի.
Եթէ լինէի Եզեկիայի պէս` ինքս էլ իրաւամբ կպարծենայի`
"Քո աչքի առաջ ես արդարութեամբ քայլեցի".
Պօղոսի նման եթէ լինէի, կանուանէի ես ինձ`
Բնակարան, ներշնչարան եւ ընդունարան
Աստծոյ խօսքի`
Բայց ես անօրէնս, օրէնքին գիտակ լինելով մէկտեղ,
Ոչ միայն չեմ կարող ներկայացնել քեզ անձս նրանց պէս վստահ խօսքերով,
Եւ չարս իսպառ, բարիների պէս` այդ նոյն խօսքերը քո առջեւ յիշել,
Այլեւ չեմ կարող` բովանդակ արարածներից բարեհռչակուած
Անունդ, հզօ՜ր, ամբարշտացած իմ լեզուով գովել:
Իսկ դու, որ կարող ես ամէն բանում եւ հնարաւոր,
Տուր ինձ ոգի փրկութեան, պաշտպանութեան աջ եւ օգնութեան ձեռք,
Բարութեան հրաման, ողորմութեան լոյս, նորոգութեան խօսք,
Քաւութեան պատճառ եւ կեանքի նեցուկ` օգնող գաւազան:
Քանզի դու ես յոյս ապաւինութեան,
Տէ՜ր Յիսուս Քրիստոս,
Օրհնեա՜լդ Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ Կ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Արդ, քանի որ ինձ յայտնի է ճշգրիտ առակով արդէն,
Թէ` չի վայելում մեղաւոր բերնին օրհնաբանութիւն,-
Ինչպէ՞ս պիտի նոյն գովութիւնը քեզ կրկնեմ վերստին աղաչաւորս խիստ ամօթապարտ,
Որ անէծքներ եմ ընդունում անվերջ` սաղմոսարանում, ինձ համար ասուած:
Ի՞նչպէս ինձ համար երգեմ վտանգներ եւ նախատինքներ արձանագրեմ
Ու մերկ գրկիս մէջ շուշանի տեղակ փշեր հաւաքեմ.
Եւ ի՞նչպէս պիտի համարձակուեմ ես
Դաւթի պէս ասել,
Թէ` "Պիտի փշրես մեղաւորների ատամները դու",
Եւ դարձեալ ինչպէս` "Անօրէննեը չպիտի բնակուեն քո աչքի առջեւ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Դատիր ինձ, Տէր, ըստ արդարութեան քո եւ իմ` անբծութեան":
Եւ կամ թէ ինչպէ՞ս` "Չարիքները մեղաւորների վրայ պիտի կատարուեն",
Ինչպէ՞ս, թէ` "Պիտի խորտակուեն չարի եւ մեղաւորի բազուկները",
Եւ ուրիշները հետեւեալ կարգով.
Ինչպէ՞ս կարող եմ ասել, թէ` "Մեղաւորների վրայ տեղան պիտի հուր, ծծումբ, որոգայթ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Տէրը կթուլացնի նենգաւոր շրթունքներն ու լեզուները մեծաբանող".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Սիրտս քննեցիր եւ չգտար այնտեղ անիրաւութիւն".
Եւ ինչպէ՞ս դրան յաջորդող խօսքն այս,
Թէ` "Զգուշացա խստասիրտների ճանապարհից ես".
Եւ ինչպէ՞ս ապա, թէ` "Արդարութեամբ ես քո երեսը պիտի ելնեմ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Ես էլ անբիծ պիտի լինեմ նրա հետ".
Ինչպէ՞ս եւ միւսը, թէ` "Տէրն ինձ ըստ իմ արդարութեան եւ ձեռքի մաքրութեան պիտի հատուցի".
Ես ինքս ինչպէ՞ս իմ ստութիւնը պիտի ծանակեմ, ասելով սուրբի հետ, թէ`
"Ձեռքերս սրբութեամբ պիտի լուանամ".
Սնոտիների մէջ նստածս ինչպէ՞ս ամբարիշտների աթոռները բամբասեմ.
Ինչպէ՞ս թշուառս երջանկի պարծանքն ինձ վրայ առնեմ,
Թէ` "Դատիր ինձ, Տէր, զի անմեղութեանս մէջ քայլեցի ես".
Ինչպէ՞ս օտարս բարի գործերից` պիտի շարժեմ գո՜ւթը գաղտնագէտիդ,
Թէ` "Մի՛ դասիր ինձ ամբարիշտներին".
Ի՞նչպէս ես ինքս լինելով անիծապարտ, ուրիշների համար ասեմ`
"Տո՛ւր նրանց, Տէր, ըստ նրանց գործի",
Եւ համարձակուեմ շարունակելու:
Բ
Մնացածներն էլ եթէ գումարեմ առաջիններին,
Կրկնապէս պիտի ծանրանան ցաւերս ու դառնութիւններս աճեն,
Բայց արցունքների շեղջերից միայն դոյզն-ինչ առնելով,
Առայժմ պիտի բաւականանամ սաղմոսարանի
Ընտանի ձայնի հանապազօրեայ յանդիմանութեամբ,
Որ ամբարիշտիս կշտամբում է միշտ:
Դրանց հետ նաեւ քառասունիններորդ գլխի վերջին հատուածի յանդիմանական տողերը,
Որոնք գարշելի համարելով ինձ` խայտառակում են միշտ եւ հանապազ:
Խցելով բերանս, որպէսզի չփառաբանեմ` անձս եղկելի են ներկայացնում.
Եւ աստուածային ձայնով ինձ ամբաստանելով` զրկում են կեանքի յոյսից,
Միաժամանակ, ինչպէս պատնեշի վրայից, քարեր են նետում վրաս:
Եթէ ծանր է ուրիշներից անէծք ընդունել,
Ապա կրկնակի ծանրածանր է անձամբ ինքն իրեն անիծելը:
Իսկ եթէ օրէնք է մերձաւորներից նախատինքներ չառնել,
Ապա ուրեմն ամենատեսիցդ սպասել դրանք`
Արիւնալից ցաւ, սարսափելի վիշտ ու մտալլկանք են պատճառում մեզ:
Բայց ով որ նրանց խոնարհութեամբ անձնատուր լինի,
Եւ գաւազանով ծեծի ինքն իրեն, կշտամբի ու դառն անէծքներ կարդա,
Այդպիսին պիտի օրհնուի Վերնայնի խոստովանած եւ ամէնիշխան բերանի շրթունքներով.
Զի նա ճշգրիտ կերպով բացատրեց դարձն իր դէպի նա, կեանքի ճիշտ ճամփից չհեռանալով.
Սիրոյ օրէնքով նա իր մեղքերի արմատը կտրեց,
Չնուաճուելով չարախօսների խարդաւանքից,
Քրիստոսի հօտի բժշկուած ոչխարը եղաւ նա,
Դիմելով աղիքների խոցերը բուժող աղին:
Բայց անբանների բարքին է յատուկ ասուն կենդանիների
Կենսաձիր խօսքի դալար, ծաղկածին դաշտավայրում`
Մտքի թմրութեամբ մահացու արոտներ ճարակելը:
Գ
Արդ, քանզի իսկ եւ իսկ ինձ համար է ասուած վերջին օրինակն այս կշտամբողական,
Եւ չար դիպուածներն ու պատահմունքներն ինձ են ակնարկում,
Որոնք նիւթեցի ես ինքս որպէս սաստիկ տոչորող կիզիչ կրակներ,
Նրանք երկնքից թափելով իմաստութեանս ճրագարանի` գագաթի վրայ:
Այլեւս սաղմոսն ինձ ի՞նչ օգուտ կարող է բերել,
Երբ ինքս նրա բազմերանգութիւնից մնացի անպտուղ,
Ու չնվագեցի հոգով այն, ինչ որ
Պօղոսն է թելադրում:
Ի՞նչպէս կարող եմ մեծագոյնս ես մեղաւորներից եւ պիտանիներից նկունս
Մարգարէի երգերին խառնել Տիրոջ խօսքերը եւ ասել սուրբի հետ.
"Հեռացէ՛ք ինձնից բոլորդ էլ, որ գործում էք անօրէնութիւն":
Ես, որ չեմ կատարել օրէնքի եւ շնորհի բազում պատուիրաններից եւ ոչ մէկը`
Ինչպէ՞ս բարբառեմ երջանիկի հետ,
Որը մեզ համար սահմանածը նախ ինքը գործադրեց,
Թէ` "Ես` քո ծառան պահեցի այս", եւ դրանց հետեւող խօսքերը:
Կեանքի կատարեալ իմաստութիւնից թափուրս ինչպէ՞ս
Տիրոջ երկիւղածների հետ օրհնեմ.
Ինչպէ՞ս պիտի մաղթանքներից մեծագոյնին իմոնքն էլ կցեմ,
Թէ` "Մի բան խնդրեցի ես Տիրոջից` տեսնել իր վայելչութիւնը
Եւ իր տաճարի հրամանատարը լինել".
Ի՞նչպէս ձեռնամուխ լինեմ այն բանին, որ արգելուած է ինձ,
Երբ լսում եմ, թէ` ուղղամիտներին վայել է միայն օրհնութիւն կարդալ:
Ես իմ սեփական շուրթերովս ինչպէ՞ս ինքս ինձ անիծեմ,
Ասելով, թէ` "Տիրոջ աչքը չարագործների վրայ է,
Ջնջելու համար նրանց յիշատակն երկրի երեսից".
Ի՞նչպէս` եւ միւսը, թէ` "Չարերը շուտով պիտի ջնջուեն".
Ի՞նչպէս այն խօսքը, որ արդարեւ ինձ է վերաբերում,
Թէ` "Բազուկները ամբարիշտների պիտի խորտակուեն".
Ի՞նչպէս պաղատեմ սատակման համար,
Թէ` "Պիտի կորչեն մեղաւորները":
Ի՞նչպէս թաթախեմ թափառող լեզուս օրհնեալ խօսքի մէջ,
Թէ` "Հսկեցի ես կեանքիս ընթացքը, որ չմեղանչեմ ինքս իմ լեզվով".
Ի՞նչպէս մեղքերի փշերով խեղդուածս պարծենամ խօսքովն անարատի,
Թէ` "Իմ անբծութեան մէջ ընդունեցիր ինձ".
Ի՞նչպէս ես մեղաւորս եւ կրկնակի պատժապարտս
Պարսաւեմ պիտի իմ նմաններին, նրանցից ազատուելս մաղթելով,
Թէ` "Մեղաւոր ու նենգ մարդկանցից ազատի՜ր ինձ, Աստուած":
Դ
Ի՞նչպէս, որպէս ոչ կռապաշտ, անպատկառօրէն խրոխտամ ունայն պարծանքով,
Դաւթի հետ ասելով` "Մի՞թէ մոռացել ենք մենք անունն Աստծոյ,
Եւ կամ օտար աստուածներին աղօթելու ձեռք ենք երկարել":
Զի նա, որ գարշելի մեղքերի մէջ կընկնի,
Այդպիսին կառուցած կլինի պաշտելու համար
Անասնական, ախտարծարծ եւ պոռնկապատիր կերպարանքներ`
Աստարտի, Քամովսի, Մեղքոմի եւ թարմատար
Թարահատի արձաններ արու,
Ինչպէս նաեւ կանացի զազիր ու աղծապիղծ կուռքեր
Եւ իշանդամ առականքների անծածկոյթ ծանակութիւններ:
Ի՞նչպէս չամաչեմ ասել նահատակի հետ, որ բարութեան էր միշտ հետամուտ,
Թէ` "Ամէն օր մեռնում ենք քեզ համար",
Եւ հետեւեալ տողերն այդ սաղմոսի:
Ի՞նչպէս յիմարս մարդկանց մէջ եւ վատթարս հանդգնեմ ասել,
Թէ` "Բերանս իմաստութիւն պիտի պատմի, եւ սիրտս` հանճար":
Ի՞նչպէս ես` մարդակորոյս կեղծաւորս երեսպաշտների ոսկորների ցրումը մաղթեմ.
Ի՞նչպէս կրկին երկրորդուած մեծանուն բարութիւնն այն,
Թէ` "Հաճելի պիտի լինեմ տիրոջը կենդանեաց երկրում":
Ի՞նչպէս ես անբաւ մեղքերի տէրս, արդարից առած` բարբառեմ այսպէս,-
"Ոչ մեղք ունեմ ես եւ ոչ էլ յանցանք, ընթացքս եղաւ անմեղ եւ ուղիղ":
Ի՞նչպէս ինքս ինձ մատնեմ կորստեան այսպէս ասելով`
"Անօրէնութիւն գործողներին մի՛ ողորմիր":
Եւ կամ թէ ասեմ. "Ինչպէս մոմը, որ հալւում է կրակի դիմաց,
Այդպէս էլ պիտի լինեն մեղաւորներն
Աստծոյ առջեւ":
Ե
Ի՞նչպէս` ապականացու փափկութեամբ շոյուածս այս ինձ անվայել խօսքը հաստատեմ,
Թէ` "Ես ընկճեցի իմ անձը ծոմով".
Ի՞նչպէս նաեւ այս խօսքը նոյնիմաստ,-
"Նրանց նեղութեան մէջ ես քուրջ էի հագնում
Եւ, ինչպէս սգաւոր ու տրտում` խոնարհ էի".
Ի՞նչպէս հանդարտուեմ իմ նմանների պատիժն յիշելով,
Թէ` "Աստծոյ բարկութեան մրուրը չի սպառուի,
Եւ պիտի խմեն նրանից երկրի բոլոր մեղաւորները":
Ի՞նչպէս` սրա հետ եւ միւսը, թէ`
"Մեղաւորների բոլոր եղջիւրները պիտի փշրես դու".
Ի՞նչպէս, Յակոբի ապերախտութեան մասին պատմելով, կարող եմ հեգնել նրան
Ես, որ ստուերի տեղ ճշմարտութիւնն ընդունած, նրանց հետ եւ նրանց թերութեամբ
Մոռացա Քրիստոսի երախտիքները` աստուածահրաշ խաչի փրկանքով,
Եւս առաւել, քան նրանք, որոնք չուզեցին
Զօրաւորութիւնն Մովսէսի սքանչելագործ ցուպի,
Որ տէրունական տնօրինութեան մի օրինակն էր:
Ի՞նչպէս կարող եմ ցոյց տալ մեզ վրայ խուժող դեւերի -
Խմբերի խուժդուժ եւ օտարացեղ` աղէտները ողջ,
Ասելով, թէ` "Մեր մէջ գտնուող բարիների դիակներն իբրեւ կեր
Ձգեցին գիշատիչ թռչուններին, այսինքն` օդային դեւերին":
Ի՞նչպէս կարող եմ ճանապարհի վրայ ընկած խօսքի սերմը
Եւ չարի հետ միաբանուած կամքը անուանել սուրբ,
Ի՞նչպէս սուրբ կոչեմ պատերազմի հետ նոյն շաւղով գնացող`
Իմ ճանապարհից դուրս եկած մտքի գուպարը գաղտնամարտ,
Որ ես զօրացրի` գործակցելով բանսարկուի հնարքներին:
Չեմ կարող աղերսել քեզ, թէ` "Մի՛ լռիր եւ մի՛ դադարիր, Աստուած",
Ինչպէս եւ` "Խորհեցին քո սուրբերի վրայ եւ ասացին",-
Եւ միւս խօսքերը` սաղմոսարանի այս աղօթքի մէջ:
Զի յոյժ տեղին է, որ այս խօսքերով ճանաչենք մոլեկան բռնութիւնը դեւերի,
Եւ նրանց հետ նաեւ իրենց արբանեակներին,
Որոնք մղում են ճակատամարտ միշտ, խռովելով ներկան:
Զ
Այդ բոլորից, Տէր Քրիստոս,
Որդիդ դու բարձրեալ եւ մեծ Աստծոյ,
Պահե՜ս ու պահպանես երկնային զօրքիդ շրջափակութեամբ,
Բոլոր հողմերից ու խաբողների յարձակումներից
Լուսեղէն խաչովդ պաշտպանելով մեզ:
Զի թէեւ իմ մէջ գտնուեն անօրէնութիւններ բազմօրինակ,
Սակայն ո՛չ երբէք հայհոյութիւններ:
Չհանգստացա՜ր դու ինձ նման ամբարիշտների կորուստով,
Այլ ամենագորով թախծութեամբ, ջրհեղեղով ջնջուած
Զազրագործների վրայ մինչեւ իսկ կրկնապէս վշտացար,
Նրանց այդպիսի մահն համարելով անհանդուրժելի եւ յոյժ անհաճո:
Լսողներին զարմանալի այս խօսքն ասացիր դու,
Թէ` "Այլեւս մարդկանց գործերի պատճառով երկիրը չպիտի անիծեմ":
Մխիթարւում ես դու մեծապէս ու պարարւում`
Անմաքուր ու սատակման արժանի մարդկանց կենդանացման համար.
Ինչպէս որ երբեմն, դդմենու առակով ցոյց տուեցիր դու
Կործանուելու արժանիներին խնայելդ, ողորմա՛ծ.
Եւ մի ուրիշի վրայ նեղացար, սաստիկ վշտացած,
Երբ նա անձրեւն ուշացնում էր, որպէսզի ուրացողները ապրուստ չունենան:
Եւ բազմապիսի յիշատակարժան եւ անճառելի
Բարութիւններ ցուցաբերեցիր դու վերջին օրերին.
Քո կողմից` առաքեալներիդ միջոցով հրամայեցիր ողջոյն տալ քաղցրահամ`
Հասարակաց բոլոր եւ անհամբոյր հեռաւորներին:
Նաեւ ի՛նձ վրայ ցողիր հայրական սէրդ գթառատ, կենդանի Աստուած,
Որպէսզի ես էլ գտնեմ փրկութիւն`
Քաւուած մեղքերից ամէնառատ քո այցելութեամբ:
Եւ քեզ Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ փա՜ռք յաւիտեանս. ամէն:
Ա
Արդ, քանի որ ինձ յայտնի է ճշգրիտ առակով արդէն,
Թէ` չի վայելում մեղաւոր բերնին օրհնաբանութիւն,-
Ինչպէ՞ս պիտի նոյն գովութիւնը քեզ կրկնեմ վերստին աղաչաւորս խիստ ամօթապարտ,
Որ անէծքներ եմ ընդունում անվերջ` սաղմոսարանում, ինձ համար ասուած:
Ի՞նչպէս ինձ համար երգեմ վտանգներ եւ նախատինքներ արձանագրեմ
Ու մերկ գրկիս մէջ շուշանի տեղակ փշեր հաւաքեմ.
Եւ ի՞նչպէս պիտի համարձակուեմ ես
Դաւթի պէս ասել,
Թէ` "Պիտի փշրես մեղաւորների ատամները դու",
Եւ դարձեալ ինչպէս` "Անօրէննեը չպիտի բնակուեն քո աչքի առջեւ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Դատիր ինձ, Տէր, ըստ արդարութեան քո եւ իմ` անբծութեան":
Եւ կամ թէ ինչպէ՞ս` "Չարիքները մեղաւորների վրայ պիտի կատարուեն",
Ինչպէ՞ս, թէ` "Պիտի խորտակուեն չարի եւ մեղաւորի բազուկները",
Եւ ուրիշները հետեւեալ կարգով.
Ինչպէ՞ս կարող եմ ասել, թէ` "Մեղաւորների վրայ տեղան պիտի հուր, ծծումբ, որոգայթ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Տէրը կթուլացնի նենգաւոր շրթունքներն ու լեզուները մեծաբանող".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Սիրտս քննեցիր եւ չգտար այնտեղ անիրաւութիւն".
Եւ ինչպէ՞ս դրան յաջորդող խօսքն այս,
Թէ` "Զգուշացա խստասիրտների ճանապարհից ես".
Եւ ինչպէ՞ս ապա, թէ` "Արդարութեամբ ես քո երեսը պիտի ելնեմ".
Ինչպէ՞ս, թէ` "Ես էլ անբիծ պիտի լինեմ նրա հետ".
Ինչպէ՞ս եւ միւսը, թէ` "Տէրն ինձ ըստ իմ արդարութեան եւ ձեռքի մաքրութեան պիտի հատուցի".
Ես ինքս ինչպէ՞ս իմ ստութիւնը պիտի ծանակեմ, ասելով սուրբի հետ, թէ`
"Ձեռքերս սրբութեամբ պիտի լուանամ".
Սնոտիների մէջ նստածս ինչպէ՞ս ամբարիշտների աթոռները բամբասեմ.
Ինչպէ՞ս թշուառս երջանկի պարծանքն ինձ վրայ առնեմ,
Թէ` "Դատիր ինձ, Տէր, զի անմեղութեանս մէջ քայլեցի ես".
Ինչպէ՞ս օտարս բարի գործերից` պիտի շարժեմ գո՜ւթը գաղտնագէտիդ,
Թէ` "Մի՛ դասիր ինձ ամբարիշտներին".
Ի՞նչպէս ես ինքս լինելով անիծապարտ, ուրիշների համար ասեմ`
"Տո՛ւր նրանց, Տէր, ըստ նրանց գործի",
Եւ համարձակուեմ շարունակելու:
Բ
Մնացածներն էլ եթէ գումարեմ առաջիններին,
Կրկնապէս պիտի ծանրանան ցաւերս ու դառնութիւններս աճեն,
Բայց արցունքների շեղջերից միայն դոյզն-ինչ առնելով,
Առայժմ պիտի բաւականանամ սաղմոսարանի
Ընտանի ձայնի հանապազօրեայ յանդիմանութեամբ,
Որ ամբարիշտիս կշտամբում է միշտ:
Դրանց հետ նաեւ քառասունիններորդ գլխի վերջին հատուածի յանդիմանական տողերը,
Որոնք գարշելի համարելով ինձ` խայտառակում են միշտ եւ հանապազ:
Խցելով բերանս, որպէսզի չփառաբանեմ` անձս եղկելի են ներկայացնում.
Եւ աստուածային ձայնով ինձ ամբաստանելով` զրկում են կեանքի յոյսից,
Միաժամանակ, ինչպէս պատնեշի վրայից, քարեր են նետում վրաս:
Եթէ ծանր է ուրիշներից անէծք ընդունել,
Ապա կրկնակի ծանրածանր է անձամբ ինքն իրեն անիծելը:
Իսկ եթէ օրէնք է մերձաւորներից նախատինքներ չառնել,
Ապա ուրեմն ամենատեսիցդ սպասել դրանք`
Արիւնալից ցաւ, սարսափելի վիշտ ու մտալլկանք են պատճառում մեզ:
Բայց ով որ նրանց խոնարհութեամբ անձնատուր լինի,
Եւ գաւազանով ծեծի ինքն իրեն, կշտամբի ու դառն անէծքներ կարդա,
Այդպիսին պիտի օրհնուի Վերնայնի խոստովանած եւ ամէնիշխան բերանի շրթունքներով.
Զի նա ճշգրիտ կերպով բացատրեց դարձն իր դէպի նա, կեանքի ճիշտ ճամփից չհեռանալով.
Սիրոյ օրէնքով նա իր մեղքերի արմատը կտրեց,
Չնուաճուելով չարախօսների խարդաւանքից,
Քրիստոսի հօտի բժշկուած ոչխարը եղաւ նա,
Դիմելով աղիքների խոցերը բուժող աղին:
Բայց անբանների բարքին է յատուկ ասուն կենդանիների
Կենսաձիր խօսքի դալար, ծաղկածին դաշտավայրում`
Մտքի թմրութեամբ մահացու արոտներ ճարակելը:
Գ
Արդ, քանզի իսկ եւ իսկ ինձ համար է ասուած վերջին օրինակն այս կշտամբողական,
Եւ չար դիպուածներն ու պատահմունքներն ինձ են ակնարկում,
Որոնք նիւթեցի ես ինքս որպէս սաստիկ տոչորող կիզիչ կրակներ,
Նրանք երկնքից թափելով իմաստութեանս ճրագարանի` գագաթի վրայ:
Այլեւս սաղմոսն ինձ ի՞նչ օգուտ կարող է բերել,
Երբ ինքս նրա բազմերանգութիւնից մնացի անպտուղ,
Ու չնվագեցի հոգով այն, ինչ որ
Պօղոսն է թելադրում:
Ի՞նչպէս կարող եմ մեծագոյնս ես մեղաւորներից եւ պիտանիներից նկունս
Մարգարէի երգերին խառնել Տիրոջ խօսքերը եւ ասել սուրբի հետ.
"Հեռացէ՛ք ինձնից բոլորդ էլ, որ գործում էք անօրէնութիւն":
Ես, որ չեմ կատարել օրէնքի եւ շնորհի բազում պատուիրաններից եւ ոչ մէկը`
Ինչպէ՞ս բարբառեմ երջանիկի հետ,
Որը մեզ համար սահմանածը նախ ինքը գործադրեց,
Թէ` "Ես` քո ծառան պահեցի այս", եւ դրանց հետեւող խօսքերը:
Կեանքի կատարեալ իմաստութիւնից թափուրս ինչպէ՞ս
Տիրոջ երկիւղածների հետ օրհնեմ.
Ինչպէ՞ս պիտի մաղթանքներից մեծագոյնին իմոնքն էլ կցեմ,
Թէ` "Մի բան խնդրեցի ես Տիրոջից` տեսնել իր վայելչութիւնը
Եւ իր տաճարի հրամանատարը լինել".
Ի՞նչպէս ձեռնամուխ լինեմ այն բանին, որ արգելուած է ինձ,
Երբ լսում եմ, թէ` ուղղամիտներին վայել է միայն օրհնութիւն կարդալ:
Ես իմ սեփական շուրթերովս ինչպէ՞ս ինքս ինձ անիծեմ,
Ասելով, թէ` "Տիրոջ աչքը չարագործների վրայ է,
Ջնջելու համար նրանց յիշատակն երկրի երեսից".
Ի՞նչպէս` եւ միւսը, թէ` "Չարերը շուտով պիտի ջնջուեն".
Ի՞նչպէս այն խօսքը, որ արդարեւ ինձ է վերաբերում,
Թէ` "Բազուկները ամբարիշտների պիտի խորտակուեն".
Ի՞նչպէս պաղատեմ սատակման համար,
Թէ` "Պիտի կորչեն մեղաւորները":
Ի՞նչպէս թաթախեմ թափառող լեզուս օրհնեալ խօսքի մէջ,
Թէ` "Հսկեցի ես կեանքիս ընթացքը, որ չմեղանչեմ ինքս իմ լեզվով".
Ի՞նչպէս մեղքերի փշերով խեղդուածս պարծենամ խօսքովն անարատի,
Թէ` "Իմ անբծութեան մէջ ընդունեցիր ինձ".
Ի՞նչպէս ես մեղաւորս եւ կրկնակի պատժապարտս
Պարսաւեմ պիտի իմ նմաններին, նրանցից ազատուելս մաղթելով,
Թէ` "Մեղաւոր ու նենգ մարդկանցից ազատի՜ր ինձ, Աստուած":
Դ
Ի՞նչպէս, որպէս ոչ կռապաշտ, անպատկառօրէն խրոխտամ ունայն պարծանքով,
Դաւթի հետ ասելով` "Մի՞թէ մոռացել ենք մենք անունն Աստծոյ,
Եւ կամ օտար աստուածներին աղօթելու ձեռք ենք երկարել":
Զի նա, որ գարշելի մեղքերի մէջ կընկնի,
Այդպիսին կառուցած կլինի պաշտելու համար
Անասնական, ախտարծարծ եւ պոռնկապատիր կերպարանքներ`
Աստարտի, Քամովսի, Մեղքոմի եւ թարմատար
Թարահատի արձաններ արու,
Ինչպէս նաեւ կանացի զազիր ու աղծապիղծ կուռքեր
Եւ իշանդամ առականքների անծածկոյթ ծանակութիւններ:
Ի՞նչպէս չամաչեմ ասել նահատակի հետ, որ բարութեան էր միշտ հետամուտ,
Թէ` "Ամէն օր մեռնում ենք քեզ համար",
Եւ հետեւեալ տողերն այդ սաղմոսի:
Ի՞նչպէս յիմարս մարդկանց մէջ եւ վատթարս հանդգնեմ ասել,
Թէ` "Բերանս իմաստութիւն պիտի պատմի, եւ սիրտս` հանճար":
Ի՞նչպէս ես` մարդակորոյս կեղծաւորս երեսպաշտների ոսկորների ցրումը մաղթեմ.
Ի՞նչպէս կրկին երկրորդուած մեծանուն բարութիւնն այն,
Թէ` "Հաճելի պիտի լինեմ տիրոջը կենդանեաց երկրում":
Ի՞նչպէս ես անբաւ մեղքերի տէրս, արդարից առած` բարբառեմ այսպէս,-
"Ոչ մեղք ունեմ ես եւ ոչ էլ յանցանք, ընթացքս եղաւ անմեղ եւ ուղիղ":
Ի՞նչպէս ինքս ինձ մատնեմ կորստեան այսպէս ասելով`
"Անօրէնութիւն գործողներին մի՛ ողորմիր":
Եւ կամ թէ ասեմ. "Ինչպէս մոմը, որ հալւում է կրակի դիմաց,
Այդպէս էլ պիտի լինեն մեղաւորներն
Աստծոյ առջեւ":
Ե
Ի՞նչպէս` ապականացու փափկութեամբ շոյուածս այս ինձ անվայել խօսքը հաստատեմ,
Թէ` "Ես ընկճեցի իմ անձը ծոմով".
Ի՞նչպէս նաեւ այս խօսքը նոյնիմաստ,-
"Նրանց նեղութեան մէջ ես քուրջ էի հագնում
Եւ, ինչպէս սգաւոր ու տրտում` խոնարհ էի".
Ի՞նչպէս հանդարտուեմ իմ նմանների պատիժն յիշելով,
Թէ` "Աստծոյ բարկութեան մրուրը չի սպառուի,
Եւ պիտի խմեն նրանից երկրի բոլոր մեղաւորները":
Ի՞նչպէս` սրա հետ եւ միւսը, թէ`
"Մեղաւորների բոլոր եղջիւրները պիտի փշրես դու".
Ի՞նչպէս, Յակոբի ապերախտութեան մասին պատմելով, կարող եմ հեգնել նրան
Ես, որ ստուերի տեղ ճշմարտութիւնն ընդունած, նրանց հետ եւ նրանց թերութեամբ
Մոռացա Քրիստոսի երախտիքները` աստուածահրաշ խաչի փրկանքով,
Եւս առաւել, քան նրանք, որոնք չուզեցին
Զօրաւորութիւնն Մովսէսի սքանչելագործ ցուպի,
Որ տէրունական տնօրինութեան մի օրինակն էր:
Ի՞նչպէս կարող եմ ցոյց տալ մեզ վրայ խուժող դեւերի -
Խմբերի խուժդուժ եւ օտարացեղ` աղէտները ողջ,
Ասելով, թէ` "Մեր մէջ գտնուող բարիների դիակներն իբրեւ կեր
Ձգեցին գիշատիչ թռչուններին, այսինքն` օդային դեւերին":
Ի՞նչպէս կարող եմ ճանապարհի վրայ ընկած խօսքի սերմը
Եւ չարի հետ միաբանուած կամքը անուանել սուրբ,
Ի՞նչպէս սուրբ կոչեմ պատերազմի հետ նոյն շաւղով գնացող`
Իմ ճանապարհից դուրս եկած մտքի գուպարը գաղտնամարտ,
Որ ես զօրացրի` գործակցելով բանսարկուի հնարքներին:
Չեմ կարող աղերսել քեզ, թէ` "Մի՛ լռիր եւ մի՛ դադարիր, Աստուած",
Ինչպէս եւ` "Խորհեցին քո սուրբերի վրայ եւ ասացին",-
Եւ միւս խօսքերը` սաղմոսարանի այս աղօթքի մէջ:
Զի յոյժ տեղին է, որ այս խօսքերով ճանաչենք մոլեկան բռնութիւնը դեւերի,
Եւ նրանց հետ նաեւ իրենց արբանեակներին,
Որոնք մղում են ճակատամարտ միշտ, խռովելով ներկան:
Զ
Այդ բոլորից, Տէր Քրիստոս,
Որդիդ դու բարձրեալ եւ մեծ Աստծոյ,
Պահե՜ս ու պահպանես երկնային զօրքիդ շրջափակութեամբ,
Բոլոր հողմերից ու խաբողների յարձակումներից
Լուսեղէն խաչովդ պաշտպանելով մեզ:
Զի թէեւ իմ մէջ գտնուեն անօրէնութիւններ բազմօրինակ,
Սակայն ո՛չ երբէք հայհոյութիւններ:
Չհանգստացա՜ր դու ինձ նման ամբարիշտների կորուստով,
Այլ ամենագորով թախծութեամբ, ջրհեղեղով ջնջուած
Զազրագործների վրայ մինչեւ իսկ կրկնապէս վշտացար,
Նրանց այդպիսի մահն համարելով անհանդուրժելի եւ յոյժ անհաճո:
Լսողներին զարմանալի այս խօսքն ասացիր դու,
Թէ` "Այլեւս մարդկանց գործերի պատճառով երկիրը չպիտի անիծեմ":
Մխիթարւում ես դու մեծապէս ու պարարւում`
Անմաքուր ու սատակման արժանի մարդկանց կենդանացման համար.
Ինչպէս որ երբեմն, դդմենու առակով ցոյց տուեցիր դու
Կործանուելու արժանիներին խնայելդ, ողորմա՛ծ.
Եւ մի ուրիշի վրայ նեղացար, սաստիկ վշտացած,
Երբ նա անձրեւն ուշացնում էր, որպէսզի ուրացողները ապրուստ չունենան:
Եւ բազմապիսի յիշատակարժան եւ անճառելի
Բարութիւններ ցուցաբերեցիր դու վերջին օրերին.
Քո կողմից` առաքեալներիդ միջոցով հրամայեցիր ողջոյն տալ քաղցրահամ`
Հասարակաց բոլոր եւ անհամբոյր հեռաւորներին:
Նաեւ ի՛նձ վրայ ցողիր հայրական սէրդ գթառատ, կենդանի Աստուած,
Որպէսզի ես էլ գտնեմ փրկութիւն`
Քաւուած մեղքերից ամէնառատ քո այցելութեամբ:
Եւ քեզ Հօր եւ սուրբ Հոգու հետ փա՜ռք յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԿԱ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Եւ ինչո՞ւ համար պիտի մէջ բերեմ եւ իմ տաւիղով երգեմ անդադար,
Սաղմոսարանի խօսքերն այն բոլոր,
Որոնք իմ դէմ են միշտ եւ շարունակ, որպէս նախատինք եւ որպէս նզովք:
Ինչպէ՞ս կարող եմ շուքը երջանկի յարմարեցնել ինձ դատապարտուածիս,
Այսպէս ասելով նրա հետ մէկտեղ, թէ` նենգամիտը ինձ չմօտեցաւ:
Եւ ինչպէ՞ս դարձեալ զարհուրեցուցիչ, յաջորդ տողերում կարգով թուարկուած`
Բարեմասնութիւններն այն բոլոր, որոնք հին օրէնքի թագաւորի, զինուորական մարգարէի
Եւ մարմնական հրամանատարի նկարագրի գծերն են,
Երկնայիններին անգամ ցանկալի` կրկնեմ եւ կեանքից չյուսահատուեմ,
Ես, որ նոր օրէնքի աւետարանիչ եւ շնորհների աշակերտ լինելով հանդերձ
Այդ երկնահաճոյ արժանիքներից անմասն եմ իսպառ:
Ըստ իրաւախոհ արդարի` ինչպէ՞ս պիտի զինուեմ մեղաւորների դէմ,
Պատրաստ լինելով առաւօտեան վաղ արթնացածի պէս
Սպանել նրանց, ըստ առակողի:
Ես, որ իմ մարմնի անդամներն անգամ գանահարելով չխրատեցի:
Ի՞նչպէս արդ մեծի արիութիւնը օրինակելով`
Կարենամ ջնջել անօրէններին Տիրոջ քաղաքից,
Երբ իմ հոգու մէջ բուսած մեղքերն իսկչմեռցրի ես:
Ինչպէ՞ս սուտ խօսեմ նրա մօտ, որին ծածկուածները յայտնի են, արդէն,
Ասելով` "Մոխիրն իբրեւ հաց կերա".
Ես, որ Երգողի աղբերակների յստակ արցունքին
Իմ հուզումներից պղտոր մի կաթիլ իսկ չմիացրի,
Ի՞նչպէս նրա հետ կարող եմ ասել`
"Ըմպելիքս խառնեցի ես արտասուքներով
Եւ անկողինս արցունքներով թրջեցի":
Եւ ապա, որո՞նք վերագրեմ ես ինձ` մեղքերով մահացեալիս,
Երբ աստուածասէրն ի բոլոր սրտէ նախնեաց յանցանքներն
Իրենն է համարում, ասելով այսպէս.-
"Մենք մեղանչեցինք մեր հայրերի հետ, անօրինացանք եւ յանցանք գործեցինք",
Եւ այս սաղմոսի հետագա բոլոր տողերը, որոնք
Իրաւամբ ինձ են յարմար աւելի, քան Իսրայէլին:
Ինչո՞վ արժանի լինեմ դասուելու բարիների հետ,
Երբ չգտնուեց իմ մէջ այն դեղն իսկ, որ յարգուեց որպէս մարդկային մի գիւտ,
Այսինքն գարշելով կերակուրներից`մահու չափ քաղցել,
Եւ երկարատեւ ճգնութիւններով` հոգով նուաղել,
Ըստ տարակրօն հրեաների եւ հեթանոսների երբեմնի սովորութեան:
Արդարութիւնն իմ ինչպէ՞ս կարող է մնալ յաւիտեան, որը ես երբէք ի գործ չդրի:
Բ
Բայց, որպէսզի երկարաբանութեամբ չդառնամ տաղտկալի,
Պիտի աշխատեմ խօսքս համառօտել:
Ի՞նչ կարող ես ասել այն խօսքերի տեղ,
Որոնք նուագեց օրհներգ ու Դաւթի ձայնն աստուածաշունչ,
Թէ` "Բոլոր սրտովս ես քեզ փնտրեցի":
Ի՞նչպէս սրա հետ ասեմ աւելին,
Թէ` "Ամէն տեսակ չար ճամփաներից ոտքս կտրեցի":
Ի՞նչպէս սրա հետ ասեմ աւելին,
Թէ` "Իմ սրտի մէջ պահեցի խօսքերդ, որպէսզի քո դէմ չմեղանչեմ":
Ի՞նչպէս ունայնութիւններս որպէս կատարելութիւններ ճառեմ մաքուրների հետ,
Թէ` "Քո պատուէրներից դաս առնելով, ատեցի բոլոր ճանապարհները չարագործների":
Ի՞նչպէս ես հեզի ճշմարտութիւնը` իմ խաբեբայի մշտնջենական
Սուտ երդումների հետ համակարգեմ, ուխտելով հաւատարմի հետ,
Թէ` "Հաստատապէս երդուեցի պահել դատաստանդ արդար":
Ի՞նչպէս կրկնեմ ես այն պատգամը, թէ`
"Փրկութիւնը հեռու է մեղաւորներից":
Որը իմ վերջին վճռի մահագոյժ հրեշտակն է:
Ի՞նչպէս չարս իրօք, բարիների պէս,-
Որոնք Տիրոջից առնում են իրենց հատուցումն արդար,
Հեղեղելով այս տողը ասեմ, թէ`
"Տէրը բարիք կանի ուղղամիտներին":
Ի՞նչպէս այն անաչառ եւ կտրուկ փոխատրութիւնը մոլորեալիս,
Թէ` "Սխալուածներին հափշտակելով կտանի նրանց հետ, ովքեր գործում են անօրէնութիւն":
Ինչպէ՞ս պարծանքը Աստուածազգեստի պատուաստեմ ես ինձ ամօթահարիս,
Նրա խօսքն ասելով. "Չբարձրացաւ սիրտս, Տէր,
Եւ աչքերս երբէք չզվարճացան":
Ինչպէ՞ս ընդունեմ մարմնականից վեր խօսքն անճառելի,
Որպէս քաջալեր յուսահատուածիս, գանձիս գեհենի,
Ասելով Աստծոյ հոգով օծեալի հետ,
"Առաջուց տեսար, որ լեզուիս վրայ նենգութիւն չկա",
Եւ սաղմոսի այս մարգարէական գլխի սկզբից մինչեւ վերջ գրուած խօսքերը բոլոր:
Եւ ի՞նչպէս ինքս, որ համաբան եմ դժնասիրտ մարդկանց եւ դասակից նրանց,
Ես, որդիս մահով ջնջուելու արժան` բարեշնորհի խօսքը բարբառեմ.-
"Չէ որ, ահա, Տէ՛ր, քեզ ատողներին ես ատեցի",-
Եւ մնացածներն ապա այս կարգի:
Ի՞նչպէս դու, ա՛նձն իմ, որ աշխարհի ամէնէն աշխարելին ես,
Տօնելի Վեհի վստահութեամբ
Չստուգուած հոգիդ առաջ մղելով, պանծաս ինքնագով պսակուածի հետ,
Թէ` "Փորձիր ինձ, Տէր, եւ տես` կա՞ միթե անօրէնութիւն իմ ձեռքերի մէջ",
Դրա հետ նաեւ յաւելուածները:
Չար լինելով ես` ինչպէ՞ս չարերից ազատուել մաղթեմ,
Իրենց յոյսն Աստծոյ վրայ դրածներին ձայնակցելով,
Թէ` "Պահիր ինձ, Տէր, մեղաւոր եւ չար մարդու ձեռքերից":
Ի՞նչպէս վեր կենամ` փառաւորեալի հետ աղօթելու Աստծուն,
Թէ` "Դու ես իմ յոյսն ու բաժինը կենդանեաց երկրում":
Ի՞նչպէս, իբրեւ թէ ճգնաւորի հետ մրցման դուրս եկած,
Յաղթանակի մրցանակը թագաւորիդ մատուցելով,
Այս աննմանակ աղօթքն անեմ ես աղերսագին.-
"Արդարներդ պիտի սպասեն, մինչեւ դու հատուցես ինձ":
Գ
Բարեբանեալ է նաեւ հոգեւոր այս միտքը,
Որով ամէն ինչ արհամարհելով,
Արարածների սկզբնապատճառին է ընտրում միայն ասելով`
"Երանի՛ այն ժողովրդին, որի տէրը` իր Աստուածն է".
Եւ այս նման է Տիրոջ վարմունքին, որով նա փորձչին յանդիմանեց նրա անպատկառութեան համար:
Մեծ է նաեւ այն շնորհը երանութեամբ լի համարձակութիւնն այն երկիւղած,
Թէ` "Քո սուրբերը պիտի օրհնեն քեզ":
Ըղձալի է նաեւ հոգեւոր հաղորդութեան ընտանութիւնն այն մտերիմ,
Որով մարդ իր յոյսը դնում է միայն
Աստծոյ վրայ
Եւ նրա մէջ էլ մնում հաստատուն սաղմոսի խօսքերով քաջալերական,
Թէ` "Տէրը կատարում է իր երկիւղածների կամքը",
Եւ ապա թէ` "Տէրը պահում է բոլոր նրանց, ովքեր սիրում են նրան,
Եւ ջնջում բոլոր մեղաւորներին":
Պատգամներ տխուր եւ ուրախական սաղմոսարանի վերջին գլուխների մէջ,
Որոնք ցոյց են տալիս արդարների ու մեղաւորների վերջին հատուցման օրինակները:
Իմաստով միմեանց հաղորդակից են եւ ա՛յն երգուածները,
Թէ` "Տէրն հեզերին իր մօտ կընդունի
Եւ մինչեւ գետին կխոնարհեցնի ամբարտաւաններին":-
Ուրեմն ո՜րքան եղկութիւններ կան իմ առաջ:
Իսկ եթե` "Տէրը սիրում է իր սուրբ ժողովրդին
Եւ հեզերին բարձրացնում է փրկելով նրանց",-
Յապա ես զուրկս արժանիքներից` ի՞նչ յոյսով ամրանամ:
Իսկ եթէ Աստուած սրբերից է օրհնւում իսկապէս,
Յապա ես օտարս մաքրութիւնից` որո՞նց կարգը դասուեմ:
Իսկ եթէ սրանց մօտ դնեմ իբրեւ յանդիմանութեան յիշատակարան,
Կանխերգածներից այս տողը, թէ`
"Սիրեցէք Տիրոջը, ո՜վ նրա սուրբեր,
Զի ուղղութիւն է ուզում նա եւ կրկնակի կպատժի գոռոզներին",-
Յապա ո՞ր գնդում պիտի լինեմ ես,
Գերիս գրաւուած` գաղտնի մեղքերի գիւտարար չարին:
Դ
Քանզի, ինչպէս որ կտատանուեն տագնապով տերեւները եղեւնու դալար տունկերի
Ու շարժուելով ուժգին հողմերից` կթափուեն գետին,-
Այդպէս էլ ջանաց ջարդել չար ոգին իմ վարք ու բարքի
Բարեբեր ճիւղերն` ի վեր բարձրացած,
Եւ որոնք անեղ մշակիդ ձեռքով էին յօրինուած,
Կրկի՛ն ու կրկին արմատացնելով հաստատի՛ր ամուր
Նո՛ր անապական պտղաւորութեամբ զարդարելով այն
Քո խնամատար կամքին յանձնուած` կեանքի անդաստանում,
Ամենապարգեւ թագաւոր Քրիստոս, օրհնեա՛լ յաւիտեան. ամէն:
Ա
Եւ ինչո՞ւ համար պիտի մէջ բերեմ եւ իմ տաւիղով երգեմ անդադար,
Սաղմոսարանի խօսքերն այն բոլոր,
Որոնք իմ դէմ են միշտ եւ շարունակ, որպէս նախատինք եւ որպէս նզովք:
Ինչպէ՞ս կարող եմ շուքը երջանկի յարմարեցնել ինձ դատապարտուածիս,
Այսպէս ասելով նրա հետ մէկտեղ, թէ` նենգամիտը ինձ չմօտեցաւ:
Եւ ինչպէ՞ս դարձեալ զարհուրեցուցիչ, յաջորդ տողերում կարգով թուարկուած`
Բարեմասնութիւններն այն բոլոր, որոնք հին օրէնքի թագաւորի, զինուորական մարգարէի
Եւ մարմնական հրամանատարի նկարագրի գծերն են,
Երկնայիններին անգամ ցանկալի` կրկնեմ եւ կեանքից չյուսահատուեմ,
Ես, որ նոր օրէնքի աւետարանիչ եւ շնորհների աշակերտ լինելով հանդերձ
Այդ երկնահաճոյ արժանիքներից անմասն եմ իսպառ:
Ըստ իրաւախոհ արդարի` ինչպէ՞ս պիտի զինուեմ մեղաւորների դէմ,
Պատրաստ լինելով առաւօտեան վաղ արթնացածի պէս
Սպանել նրանց, ըստ առակողի:
Ես, որ իմ մարմնի անդամներն անգամ գանահարելով չխրատեցի:
Ի՞նչպէս արդ մեծի արիութիւնը օրինակելով`
Կարենամ ջնջել անօրէններին Տիրոջ քաղաքից,
Երբ իմ հոգու մէջ բուսած մեղքերն իսկչմեռցրի ես:
Ինչպէ՞ս սուտ խօսեմ նրա մօտ, որին ծածկուածները յայտնի են, արդէն,
Ասելով` "Մոխիրն իբրեւ հաց կերա".
Ես, որ Երգողի աղբերակների յստակ արցունքին
Իմ հուզումներից պղտոր մի կաթիլ իսկ չմիացրի,
Ի՞նչպէս նրա հետ կարող եմ ասել`
"Ըմպելիքս խառնեցի ես արտասուքներով
Եւ անկողինս արցունքներով թրջեցի":
Եւ ապա, որո՞նք վերագրեմ ես ինձ` մեղքերով մահացեալիս,
Երբ աստուածասէրն ի բոլոր սրտէ նախնեաց յանցանքներն
Իրենն է համարում, ասելով այսպէս.-
"Մենք մեղանչեցինք մեր հայրերի հետ, անօրինացանք եւ յանցանք գործեցինք",
Եւ այս սաղմոսի հետագա բոլոր տողերը, որոնք
Իրաւամբ ինձ են յարմար աւելի, քան Իսրայէլին:
Ինչո՞վ արժանի լինեմ դասուելու բարիների հետ,
Երբ չգտնուեց իմ մէջ այն դեղն իսկ, որ յարգուեց որպէս մարդկային մի գիւտ,
Այսինքն գարշելով կերակուրներից`մահու չափ քաղցել,
Եւ երկարատեւ ճգնութիւններով` հոգով նուաղել,
Ըստ տարակրօն հրեաների եւ հեթանոսների երբեմնի սովորութեան:
Արդարութիւնն իմ ինչպէ՞ս կարող է մնալ յաւիտեան, որը ես երբէք ի գործ չդրի:
Բ
Բայց, որպէսզի երկարաբանութեամբ չդառնամ տաղտկալի,
Պիտի աշխատեմ խօսքս համառօտել:
Ի՞նչ կարող ես ասել այն խօսքերի տեղ,
Որոնք նուագեց օրհներգ ու Դաւթի ձայնն աստուածաշունչ,
Թէ` "Բոլոր սրտովս ես քեզ փնտրեցի":
Ի՞նչպէս սրա հետ ասեմ աւելին,
Թէ` "Ամէն տեսակ չար ճամփաներից ոտքս կտրեցի":
Ի՞նչպէս սրա հետ ասեմ աւելին,
Թէ` "Իմ սրտի մէջ պահեցի խօսքերդ, որպէսզի քո դէմ չմեղանչեմ":
Ի՞նչպէս ունայնութիւններս որպէս կատարելութիւններ ճառեմ մաքուրների հետ,
Թէ` "Քո պատուէրներից դաս առնելով, ատեցի բոլոր ճանապարհները չարագործների":
Ի՞նչպէս ես հեզի ճշմարտութիւնը` իմ խաբեբայի մշտնջենական
Սուտ երդումների հետ համակարգեմ, ուխտելով հաւատարմի հետ,
Թէ` "Հաստատապէս երդուեցի պահել դատաստանդ արդար":
Ի՞նչպէս կրկնեմ ես այն պատգամը, թէ`
"Փրկութիւնը հեռու է մեղաւորներից":
Որը իմ վերջին վճռի մահագոյժ հրեշտակն է:
Ի՞նչպէս չարս իրօք, բարիների պէս,-
Որոնք Տիրոջից առնում են իրենց հատուցումն արդար,
Հեղեղելով այս տողը ասեմ, թէ`
"Տէրը բարիք կանի ուղղամիտներին":
Ի՞նչպէս այն անաչառ եւ կտրուկ փոխատրութիւնը մոլորեալիս,
Թէ` "Սխալուածներին հափշտակելով կտանի նրանց հետ, ովքեր գործում են անօրէնութիւն":
Ինչպէ՞ս պարծանքը Աստուածազգեստի պատուաստեմ ես ինձ ամօթահարիս,
Նրա խօսքն ասելով. "Չբարձրացաւ սիրտս, Տէր,
Եւ աչքերս երբէք չզվարճացան":
Ինչպէ՞ս ընդունեմ մարմնականից վեր խօսքն անճառելի,
Որպէս քաջալեր յուսահատուածիս, գանձիս գեհենի,
Ասելով Աստծոյ հոգով օծեալի հետ,
"Առաջուց տեսար, որ լեզուիս վրայ նենգութիւն չկա",
Եւ սաղմոսի այս մարգարէական գլխի սկզբից մինչեւ վերջ գրուած խօսքերը բոլոր:
Եւ ի՞նչպէս ինքս, որ համաբան եմ դժնասիրտ մարդկանց եւ դասակից նրանց,
Ես, որդիս մահով ջնջուելու արժան` բարեշնորհի խօսքը բարբառեմ.-
"Չէ որ, ահա, Տէ՛ր, քեզ ատողներին ես ատեցի",-
Եւ մնացածներն ապա այս կարգի:
Ի՞նչպէս դու, ա՛նձն իմ, որ աշխարհի ամէնէն աշխարելին ես,
Տօնելի Վեհի վստահութեամբ
Չստուգուած հոգիդ առաջ մղելով, պանծաս ինքնագով պսակուածի հետ,
Թէ` "Փորձիր ինձ, Տէր, եւ տես` կա՞ միթե անօրէնութիւն իմ ձեռքերի մէջ",
Դրա հետ նաեւ յաւելուածները:
Չար լինելով ես` ինչպէ՞ս չարերից ազատուել մաղթեմ,
Իրենց յոյսն Աստծոյ վրայ դրածներին ձայնակցելով,
Թէ` "Պահիր ինձ, Տէր, մեղաւոր եւ չար մարդու ձեռքերից":
Ի՞նչպէս վեր կենամ` փառաւորեալի հետ աղօթելու Աստծուն,
Թէ` "Դու ես իմ յոյսն ու բաժինը կենդանեաց երկրում":
Ի՞նչպէս, իբրեւ թէ ճգնաւորի հետ մրցման դուրս եկած,
Յաղթանակի մրցանակը թագաւորիդ մատուցելով,
Այս աննմանակ աղօթքն անեմ ես աղերսագին.-
"Արդարներդ պիտի սպասեն, մինչեւ դու հատուցես ինձ":
Գ
Բարեբանեալ է նաեւ հոգեւոր այս միտքը,
Որով ամէն ինչ արհամարհելով,
Արարածների սկզբնապատճառին է ընտրում միայն ասելով`
"Երանի՛ այն ժողովրդին, որի տէրը` իր Աստուածն է".
Եւ այս նման է Տիրոջ վարմունքին, որով նա փորձչին յանդիմանեց նրա անպատկառութեան համար:
Մեծ է նաեւ այն շնորհը երանութեամբ լի համարձակութիւնն այն երկիւղած,
Թէ` "Քո սուրբերը պիտի օրհնեն քեզ":
Ըղձալի է նաեւ հոգեւոր հաղորդութեան ընտանութիւնն այն մտերիմ,
Որով մարդ իր յոյսը դնում է միայն
Աստծոյ վրայ
Եւ նրա մէջ էլ մնում հաստատուն սաղմոսի խօսքերով քաջալերական,
Թէ` "Տէրը կատարում է իր երկիւղածների կամքը",
Եւ ապա թէ` "Տէրը պահում է բոլոր նրանց, ովքեր սիրում են նրան,
Եւ ջնջում բոլոր մեղաւորներին":
Պատգամներ տխուր եւ ուրախական սաղմոսարանի վերջին գլուխների մէջ,
Որոնք ցոյց են տալիս արդարների ու մեղաւորների վերջին հատուցման օրինակները:
Իմաստով միմեանց հաղորդակից են եւ ա՛յն երգուածները,
Թէ` "Տէրն հեզերին իր մօտ կընդունի
Եւ մինչեւ գետին կխոնարհեցնի ամբարտաւաններին":-
Ուրեմն ո՜րքան եղկութիւններ կան իմ առաջ:
Իսկ եթե` "Տէրը սիրում է իր սուրբ ժողովրդին
Եւ հեզերին բարձրացնում է փրկելով նրանց",-
Յապա ես զուրկս արժանիքներից` ի՞նչ յոյսով ամրանամ:
Իսկ եթէ Աստուած սրբերից է օրհնւում իսկապէս,
Յապա ես օտարս մաքրութիւնից` որո՞նց կարգը դասուեմ:
Իսկ եթէ սրանց մօտ դնեմ իբրեւ յանդիմանութեան յիշատակարան,
Կանխերգածներից այս տողը, թէ`
"Սիրեցէք Տիրոջը, ո՜վ նրա սուրբեր,
Զի ուղղութիւն է ուզում նա եւ կրկնակի կպատժի գոռոզներին",-
Յապա ո՞ր գնդում պիտի լինեմ ես,
Գերիս գրաւուած` գաղտնի մեղքերի գիւտարար չարին:
Դ
Քանզի, ինչպէս որ կտատանուեն տագնապով տերեւները եղեւնու դալար տունկերի
Ու շարժուելով ուժգին հողմերից` կթափուեն գետին,-
Այդպէս էլ ջանաց ջարդել չար ոգին իմ վարք ու բարքի
Բարեբեր ճիւղերն` ի վեր բարձրացած,
Եւ որոնք անեղ մշակիդ ձեռքով էին յօրինուած,
Կրկի՛ն ու կրկին արմատացնելով հաստատի՛ր ամուր
Նո՛ր անապական պտղաւորութեամբ զարդարելով այն
Քո խնամատար կամքին յանձնուած` կեանքի անդաստանում,
Ամենապարգեւ թագաւոր Քրիստոս, օրհնեա՛լ յաւիտեան. ամէն:
ԲԱՆ ԿԲ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
այց արդ, ես ինչո՞ւ վերոյիշեալ կանխագուշակող սաղմոսի վրայ
Մարգարէներից ուրիշ հատուածներ էլ չաւելացնեմ:
Սակայն ի՞նչ ճաշակ ստանամ պիտի այն կերակուրից,
Որն ուտելու եմ ցաւերիս մէջ անզգայացած.
Եւ կամ ի՞նչ օգուտ կտայ սաղմոսն ինձ, եթէ չըմբռնեմ իմաստը նրա:
Զի նզովում եմ ինքս ինձ նրանով` ու չեմ հասկանում,
Լուացւում եմ` ու չեմ պայծառանում,
Ծագում է արեւն` ու չեմ լուսաւորւում,
Մեղր եմ ճաշակում` ու չեմ քաղցրանում,
Դեղերով լցւում եմ` ու չեմ բժշկւում,
Դիմում եմ նոյնին` ու դատարկ դուրս գալիս,
Ծաղրւում եմ միշտ` ու չեմ խրատւում,
Յորդորւում նոյնպէս` ու չեմ զգաստանում:
Բ
Արդարեւ` իմ մէջ են մեղքերն ու անօրէնութիւնները,
Եւ ես նրանց մէջ մաշւում եմ,
Ինչպէս որ մարգարէն է ասում ի դէմս յանցապարտների,
Մեկնաբանելով առակն հին տիկերի եւ նոր գինու:
Զի եթե, ինչպէս Եսային է ասում`
"Անօրէններն ու մեղաւորները միասին պիտի սատակեն",
Ապա եւ ինձ դժնիիս համար էլ նոյնն է վիճակուած:
Քանզի յիշում եմ սաղմոսի այն խօսքը, թէ`
"Կհատուցի նրանց, որոնք աւելի են գոռոզանում":
Միւս ընթերցուածն էլ կցում եմ սրան.-
"Տիրոջ օրն հպարտ եւ ամբարտաւան մարդկանց վրայ է",
Ինչպէս եւ` "Մեղաւորներն իրենց մօր արգանդում իսկ օտարացան".
Եւ նմանիմաստ տողերն ըստ կարգի:
Կցում եմ սրան, թէ` "Անօրէնները երկրի` պիտի կործանուեն",
Եւ` "Ամբարիշտն երկրից պիտի վերանա",
Եւ` "Պիտի մերժուեն անիրաւները":
Ողբացէք վրաս այս խօսքի համար,
Թէ` "Ինչպէս եղեգը կվառուի կրակների մէջ,
Այնպէս էլ մեղաւորները այրուեն պիտի բոցերում բորբոք":
Լացէք սաղմոսի այս խօսքի համար,-
"Կրակի կայծեր պիտի թափես դու նրանց վրայ":
Գ
Ողբեր կարդացէք դուք աստուածային այն վճռի համար,
Որ մարգարէի բերանով է զարդարուած.-
"Եթէ չկամենաք լսել ինձ, սուրը ձեզ պիտի ուտի":
Կոծեցէք այն սաղմոսի առթիւ,
Թէ` "Մահը պիտի հովուի նրանց":
Աղի արցունքներ խառնեցէք դուք իմ հեծութիւններին հառաչանքներով,
Երբ բարձրեալն ինքը` Իսրայէլի հետ` սաղմոսի խօսքով նաեւ ինձ ասի.-
"Իմ ժողովուրդը ձայնս չլսեց":
Աւաղ ասացէք դուք ինձ թշուառիս, երբ նոյնն է կրկնում մի այլ մարգարէ.-
"Վա՜յ նրանց, զի հեռացան ինձնից":
Տխրամած սրտով նոր աղաղակի փող հնչեցրէք դուք,
Երբ Աստծոյ տեսնողը, ամաչեցնելով ինձ,
Կշտամբի սաստիկ Յակոբի տոհմի հետ ապերասան,
Թէ` "Տեսէք, ո՜վ արհամարհոտներ, զարմացէ՛ք եւ ջնջուեցէ՛ք":
Դ
Բայց դու, որիդ երեսից փախել եմ սարսափահար, հետ տար ինձանից
Եւ պատեան դիր ահաւորիդ բարկութեան վրաս բարձրացած սուրն սպառնալից,
Եւ քո բարեբաշխ, խնամոտ աջովդ ինձ հասնելով,
Կեանքի օծումը պարգեւիր ինձ` քեզ աղաչողիս:
Եւ քեզ փառք բարձր երկնայիններից եւ երկրային բոլոր մահկանացուներից,
Սահմանների մէջ բոլոր ազգերի, յաւիտեանս. ամէն:
Ա
այց արդ, ես ինչո՞ւ վերոյիշեալ կանխագուշակող սաղմոսի վրայ
Մարգարէներից ուրիշ հատուածներ էլ չաւելացնեմ:
Սակայն ի՞նչ ճաշակ ստանամ պիտի այն կերակուրից,
Որն ուտելու եմ ցաւերիս մէջ անզգայացած.
Եւ կամ ի՞նչ օգուտ կտայ սաղմոսն ինձ, եթէ չըմբռնեմ իմաստը նրա:
Զի նզովում եմ ինքս ինձ նրանով` ու չեմ հասկանում,
Լուացւում եմ` ու չեմ պայծառանում,
Ծագում է արեւն` ու չեմ լուսաւորւում,
Մեղր եմ ճաշակում` ու չեմ քաղցրանում,
Դեղերով լցւում եմ` ու չեմ բժշկւում,
Դիմում եմ նոյնին` ու դատարկ դուրս գալիս,
Ծաղրւում եմ միշտ` ու չեմ խրատւում,
Յորդորւում նոյնպէս` ու չեմ զգաստանում:
Բ
Արդարեւ` իմ մէջ են մեղքերն ու անօրէնութիւնները,
Եւ ես նրանց մէջ մաշւում եմ,
Ինչպէս որ մարգարէն է ասում ի դէմս յանցապարտների,
Մեկնաբանելով առակն հին տիկերի եւ նոր գինու:
Զի եթե, ինչպէս Եսային է ասում`
"Անօրէններն ու մեղաւորները միասին պիտի սատակեն",
Ապա եւ ինձ դժնիիս համար էլ նոյնն է վիճակուած:
Քանզի յիշում եմ սաղմոսի այն խօսքը, թէ`
"Կհատուցի նրանց, որոնք աւելի են գոռոզանում":
Միւս ընթերցուածն էլ կցում եմ սրան.-
"Տիրոջ օրն հպարտ եւ ամբարտաւան մարդկանց վրայ է",
Ինչպէս եւ` "Մեղաւորներն իրենց մօր արգանդում իսկ օտարացան".
Եւ նմանիմաստ տողերն ըստ կարգի:
Կցում եմ սրան, թէ` "Անօրէնները երկրի` պիտի կործանուեն",
Եւ` "Ամբարիշտն երկրից պիտի վերանա",
Եւ` "Պիտի մերժուեն անիրաւները":
Ողբացէք վրաս այս խօսքի համար,
Թէ` "Ինչպէս եղեգը կվառուի կրակների մէջ,
Այնպէս էլ մեղաւորները այրուեն պիտի բոցերում բորբոք":
Լացէք սաղմոսի այս խօսքի համար,-
"Կրակի կայծեր պիտի թափես դու նրանց վրայ":
Գ
Ողբեր կարդացէք դուք աստուածային այն վճռի համար,
Որ մարգարէի բերանով է զարդարուած.-
"Եթէ չկամենաք լսել ինձ, սուրը ձեզ պիտի ուտի":
Կոծեցէք այն սաղմոսի առթիւ,
Թէ` "Մահը պիտի հովուի նրանց":
Աղի արցունքներ խառնեցէք դուք իմ հեծութիւններին հառաչանքներով,
Երբ բարձրեալն ինքը` Իսրայէլի հետ` սաղմոսի խօսքով նաեւ ինձ ասի.-
"Իմ ժողովուրդը ձայնս չլսեց":
Աւաղ ասացէք դուք ինձ թշուառիս, երբ նոյնն է կրկնում մի այլ մարգարէ.-
"Վա՜յ նրանց, զի հեռացան ինձնից":
Տխրամած սրտով նոր աղաղակի փող հնչեցրէք դուք,
Երբ Աստծոյ տեսնողը, ամաչեցնելով ինձ,
Կշտամբի սաստիկ Յակոբի տոհմի հետ ապերասան,
Թէ` "Տեսէք, ո՜վ արհամարհոտներ, զարմացէ՛ք եւ ջնջուեցէ՛ք":
Դ
Բայց դու, որիդ երեսից փախել եմ սարսափահար, հետ տար ինձանից
Եւ պատեան դիր ահաւորիդ բարկութեան վրաս բարձրացած սուրն սպառնալից,
Եւ քո բարեբաշխ, խնամոտ աջովդ ինձ հասնելով,
Կեանքի օծումը պարգեւիր ինձ` քեզ աղաչողիս:
Եւ քեզ փառք բարձր երկնայիններից եւ երկրային բոլոր մահկանացուներից,
Սահմանների մէջ բոլոր ազգերի, յաւիտեանս. ամէն:
ԲԱՆ ԿԳ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՕՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ
Ա
Բարերար եւ բազմագութ, մարդասէր եւ երկայնամիտ միակ թագաւոր,
Հօրդ հետ պատւուած եւ օրհնաբանուած
Տէ՛ր ամենայնի,
Որդի՛դ կենդանի Աստծոյ,
Դու, որ ինձ երբէք կորչելու տեղիք չես տալիս,
Եւ ամենեւին չես փորձւում չարից,
Ու մեղաւորի մահն իսկ չես ուզում,
Եւ կամքդ փրկութիւն է բերում բոլորին,
Մեղքի մրրիկը քաւութեան մեղմաշունչ զեփիւռի ես փոխում դու
Եւ բարկութեան հուրը փոխարկում անձրեւի:
Դու, որ քո բարի հրամանին չանսացող կնոջն հետ դարձրիր իր ընթացքից,
Նոյն արձանի մէջ կերպաւորելով զոյգ գոյացութեամբ երկու բնութիւն,-
Ո՛չ անմեղների եւ ո՛չ էլ իսպառ պատժուածների կարգը իրապէս դասելով նրան:
Դու, որ ծովի լոյծ ջրերն հորձանուտ` քարակոյտի պէս իրար վրայ դիզեցիր բարդ-բարդ
Եւ անապատի կարծրանիւթ վէմն իբրեւ հոսող վտակ բխեցրիր:
Դու, Յորդանանի սրընթաց վայրէջքը կանգնեցրիր հրաշապէս,
Դարձնելով այն որպէս լուացումի աւազան հեթանոսների հետնորդների համար:
Երիքովի պարիսպը պնդակուռ -
Սատանայի բռնութեան կործանման որպէս օրինակ -
Թեթեւ յարդի պէս օդ ցնդեցրիր դու,
Եւ այդ քաղաքի ջուրը վնասակար, այլաբանօրէն,
Որպէս օրինակ քանանացոց փրկութեանը, դէպի բարին փոխուելուն`
Դու խորհրդաւոր աղով համեմելով` անուշացրիր:
Մեռայի դառնութիւնը-նշանակ անհաւատութեան`
Դու կենաց փայտով պիտանի դարձրիր, քաղցրացրիր քեզ պէս` միացնելով քեզ հետ:
Գետից առնուած ջուրն ինչպէս արիւն մակարդեցիր դու ցամաքի վրայ,-
Իբրեւ նշանակ անհուն հաճութեանդ, որի համաձայն,
Անփոփոխ պիտի գունաւորվեր նոր երանգով բոսորային:
Անկենդան գաւազանին անթոյն վիշապի նմանութիւն ու տիպ տուեցիր,
Ի պատկերացումն քո ըստ մեզ ձեւակերպմանն ու ընտրութեանն օտար ազգերի:
Մովսէսի երջանիկ աջը պահպանելով անեղծ ու անփոփոխ`
Ցոյց տուիր դու մեզ նախապէս ապագայի հրաշքներդ, բարձրեա՛լ,
Որոնք մարդեղութեանդ ընթացքին պիտի կատարէիր,
Եւ ապա, քեզանով` ախտաւոր մարմնիս մաքրագործուելը գուշակեցիր:
Եւ դու այս բոլորով, ահա, ամէնուրեք,
Մեղաւորներին կորստեան ենթակա, բարեխնամօրէն,
Սիրոյդ հրաշքով կատարուող անակնկալ գիւտը գուշակեցիր,
Օրհնեա՜լդ ամենագութ:
Բ
Ծլեցնում ես դու երկրից կանաչ խոտ ու կեանքի կոչում անշունչ մեռեալին,
Անշարժին կառավարում ես որպէս ընթացող,
Անարգ արգանդից դուրս ես կոչում քեզ պատկերակիցներ,
Պատանիներին սեղանատամներ տալիս ըմբոշխնող
Եւ նրանց մաքուր այտերի վրայ մազ ես աճեցնում,
Եւ սեւասաղարթ վարսերը ձեան պէս զարմանագործում,
Ցոյց տալով, թէ քո կարողութիւնը անցնում է ամէն սահմանից, հզօ՜ր,
Շրթունքների բնազդական թոթովանքները, ինչպէս Յոբն է ասում,
Փոխարկում ես դու հարազատ ու պարզ արտաբերութեան,
Սասանում ես դու երկրին ու նրա սիւները` հիմքից,
Ցոյց տալով թէ, դո՛ւ կմնաս միայն անկորնչելի:
Դու թաւալում ես տարերքը, որպէս անցաւոր իրեր
Եւ դարձեալ նոյն տեղ հաստատում դրանք որպէս մնայուն.
Այսպէս` յայտնելով, թէ կարող ես դու նոյն այդ դիւրութեամբ
Կապել մեր բազում մեղքերը եւ կամ արձակել:
Անզգա էութիւնն արուսեակի սանձահարում ես կարծես թէ երասանով,
Այդպէս` ցոյց տալով, թէ մեր բնութեան հակումները չար
Կարող ես դիւրաւ դու հանդարտեցնել, երբ էլ կամենաս:
Անբարբառ լուսնի բոլորակը դու մերթ ունայն ես անում եւ մերթ պատարուն,
Ապացուցելով, որպէս աւետիս, այդ տեսնողներիս,
Թէ բարիքներից նուաղած մեր մեղապարտ մարմինները
Դու նախաստեղծ հարստութեամբ կամբողջացնես դարձեալ:
Անխօս աստղերի բազմութիւնը դու իբրեւ փոքրաթիւ հօտերի խմբեր,
Բաժանում ես իրարից եւ հաւաքում դարձեալ,
Ի խորհուրդ կենաց հաստատուն յոյսի, ո՜վ քաղցրահայեաց տեսութիւն,
Թէ դու չաղաչող լեզուներին էլ կարող ես լրիւ նոյնպէս ողորմել:
Գ
Ծովում, դու կեանքի ու մահուան միջեւ ճամփա ես բացում ուղիղ ապահով,
Այդպիսով հաստատ հաւաստիացնելով, թէ վտանգաւոր վայրում էլ նոյնպէս
Կարող ենք լինել անգայթակղելի` քեզնով պաշտպանուած:
Ինչպէս կաթսայում կրակի վրայ եռացող ջուրը,
Այդպէս` մեղքերի պղտոր մրրիկն էլ քո կամքի խօսքով կդադարեցնես:
Նայում ես երկրին ու շարժում ես այն,
Որպէսզի անբան այդ զանգուածով զգաստացնես մեզ` մտաւորներիս:
Ալիքների վրայ տատանուող փոքրիկ մակոյկի նման
Դղրդում ես դու հողազանգուածի թանձրութիւնն անբաւ,
Որով բովանդակ արարածներին ծանուցանում ես, թէ կաս աներկբա,
Եւ որ քո զօրեղ խօսքով ես հիմնել տիեզերքն համայն:
Սերմանում ես դու մեր անշնչացած մարմիններն հողում,
Եւ այնտեղ նրանց անկորուստ պահելով` կենդանացնում կրկին,
Ապականելին հողին պահ տալով անեղծն ստանում,
Դու մահկանացու նիւթի հետ կենաց նշխարդ ես խառնում:
Դու քո ակնարկող մի հրամանով ստեղծուածների ողջ անկերպարան
Փոքր-ինչ վայրկեանում ձեւակերպեցիր ամէն մէկն իր պէս:
Քոնն են զօրութիւնն ու կարողութիւնը,
Զի դու օրերի հոլովումներով շրջանակում ես տարուայ եղանակները,
Իւրաքանչիւրն իր ժամանակին, բազմապիսի գեղեցկութեամբ` մեր տեսողութեան համար:
Անմռունչներին ձայն ես տալիս դու իբրեւ կենդանու.
Ներշնչում միայն, ու քայլում են նրանք.
Դո՛ւ ես լոկ հինում հնարագիտութեան անճառ արուեստով մէգն ու առաւօտը:
Առաջնաստեղծ գոյացութեան նախակարգ յօրինուածքից յետոյ,
Ըստ երանելի մի գրուածքի կանխահիաց զարմացման,-
Երբ դու մարդացար, կատարեցիր մեծամեծ փառաւոր հրաշագործութիւններ,-
Որոնց թիւ չկա, ստեղծելով նոր ու նուիրական
Մի ուրիշ աշխարհ աւելի անեղծ, քան առաջինը:
Դ
Դու, որ մեր յանցանքը քոնը համարեցիր եւ արդարութիւնդ շնորհեցիր մեզ,
Որ մեր հաշտութեան փրկանակն ինքդ քեզ վրայ առար,
Որ դու չես դադարում ողորմելուց,-
Դարձրո՛ւ ամբարշտիս երկիւղածութիւնը բարեպաշտի,
Թմրածիս զգաստացուցիչ արթնութեանը սրտի,
Անմաքուրիս` պայծառ ու մաքուր կերպարանքի,
Բազմամեղիս` անբծութեանն համեստ սուրբ պատկերի,
Կոտրուածիս` առողջութեան անխորտակելի,
Լացածիս` զուարթ ուրախութեանն անտխրելի,
Յուսահատուածիս` միացնող սիրոյ անլուծելի,
Ամօթահարիս` հաստատուն վստահութեան անշարժելի,
Խաւարածիս` Երանութեան լոյսին անմեկնելի,
Մահուան գերուս` կեանքին անապականելի.
Որպէսզի խոստովանուած անունդ, Յիսուս,
Փառաւորուի Հօր եւ սուրբ Հոգուդ հետ`
Երկնքում եւ երկրի վրայ եւ նրանց բոլոր բնակիչներից,
Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Ա
Բարերար եւ բազմագութ, մարդասէր եւ երկայնամիտ միակ թագաւոր,
Հօրդ հետ պատւուած եւ օրհնաբանուած
Տէ՛ր ամենայնի,
Որդի՛դ կենդանի Աստծոյ,
Դու, որ ինձ երբէք կորչելու տեղիք չես տալիս,
Եւ ամենեւին չես փորձւում չարից,
Ու մեղաւորի մահն իսկ չես ուզում,
Եւ կամքդ փրկութիւն է բերում բոլորին,
Մեղքի մրրիկը քաւութեան մեղմաշունչ զեփիւռի ես փոխում դու
Եւ բարկութեան հուրը փոխարկում անձրեւի:
Դու, որ քո բարի հրամանին չանսացող կնոջն հետ դարձրիր իր ընթացքից,
Նոյն արձանի մէջ կերպաւորելով զոյգ գոյացութեամբ երկու բնութիւն,-
Ո՛չ անմեղների եւ ո՛չ էլ իսպառ պատժուածների կարգը իրապէս դասելով նրան:
Դու, որ ծովի լոյծ ջրերն հորձանուտ` քարակոյտի պէս իրար վրայ դիզեցիր բարդ-բարդ
Եւ անապատի կարծրանիւթ վէմն իբրեւ հոսող վտակ բխեցրիր:
Դու, Յորդանանի սրընթաց վայրէջքը կանգնեցրիր հրաշապէս,
Դարձնելով այն որպէս լուացումի աւազան հեթանոսների հետնորդների համար:
Երիքովի պարիսպը պնդակուռ -
Սատանայի բռնութեան կործանման որպէս օրինակ -
Թեթեւ յարդի պէս օդ ցնդեցրիր դու,
Եւ այդ քաղաքի ջուրը վնասակար, այլաբանօրէն,
Որպէս օրինակ քանանացոց փրկութեանը, դէպի բարին փոխուելուն`
Դու խորհրդաւոր աղով համեմելով` անուշացրիր:
Մեռայի դառնութիւնը-նշանակ անհաւատութեան`
Դու կենաց փայտով պիտանի դարձրիր, քաղցրացրիր քեզ պէս` միացնելով քեզ հետ:
Գետից առնուած ջուրն ինչպէս արիւն մակարդեցիր դու ցամաքի վրայ,-
Իբրեւ նշանակ անհուն հաճութեանդ, որի համաձայն,
Անփոփոխ պիտի գունաւորվեր նոր երանգով բոսորային:
Անկենդան գաւազանին անթոյն վիշապի նմանութիւն ու տիպ տուեցիր,
Ի պատկերացումն քո ըստ մեզ ձեւակերպմանն ու ընտրութեանն օտար ազգերի:
Մովսէսի երջանիկ աջը պահպանելով անեղծ ու անփոփոխ`
Ցոյց տուիր դու մեզ նախապէս ապագայի հրաշքներդ, բարձրեա՛լ,
Որոնք մարդեղութեանդ ընթացքին պիտի կատարէիր,
Եւ ապա, քեզանով` ախտաւոր մարմնիս մաքրագործուելը գուշակեցիր:
Եւ դու այս բոլորով, ահա, ամէնուրեք,
Մեղաւորներին կորստեան ենթակա, բարեխնամօրէն,
Սիրոյդ հրաշքով կատարուող անակնկալ գիւտը գուշակեցիր,
Օրհնեա՜լդ ամենագութ:
Բ
Ծլեցնում ես դու երկրից կանաչ խոտ ու կեանքի կոչում անշունչ մեռեալին,
Անշարժին կառավարում ես որպէս ընթացող,
Անարգ արգանդից դուրս ես կոչում քեզ պատկերակիցներ,
Պատանիներին սեղանատամներ տալիս ըմբոշխնող
Եւ նրանց մաքուր այտերի վրայ մազ ես աճեցնում,
Եւ սեւասաղարթ վարսերը ձեան պէս զարմանագործում,
Ցոյց տալով, թէ քո կարողութիւնը անցնում է ամէն սահմանից, հզօ՜ր,
Շրթունքների բնազդական թոթովանքները, ինչպէս Յոբն է ասում,
Փոխարկում ես դու հարազատ ու պարզ արտաբերութեան,
Սասանում ես դու երկրին ու նրա սիւները` հիմքից,
Ցոյց տալով թէ, դո՛ւ կմնաս միայն անկորնչելի:
Դու թաւալում ես տարերքը, որպէս անցաւոր իրեր
Եւ դարձեալ նոյն տեղ հաստատում դրանք որպէս մնայուն.
Այսպէս` յայտնելով, թէ կարող ես դու նոյն այդ դիւրութեամբ
Կապել մեր բազում մեղքերը եւ կամ արձակել:
Անզգա էութիւնն արուսեակի սանձահարում ես կարծես թէ երասանով,
Այդպէս` ցոյց տալով, թէ մեր բնութեան հակումները չար
Կարող ես դիւրաւ դու հանդարտեցնել, երբ էլ կամենաս:
Անբարբառ լուսնի բոլորակը դու մերթ ունայն ես անում եւ մերթ պատարուն,
Ապացուցելով, որպէս աւետիս, այդ տեսնողներիս,
Թէ բարիքներից նուաղած մեր մեղապարտ մարմինները
Դու նախաստեղծ հարստութեամբ կամբողջացնես դարձեալ:
Անխօս աստղերի բազմութիւնը դու իբրեւ փոքրաթիւ հօտերի խմբեր,
Բաժանում ես իրարից եւ հաւաքում դարձեալ,
Ի խորհուրդ կենաց հաստատուն յոյսի, ո՜վ քաղցրահայեաց տեսութիւն,
Թէ դու չաղաչող լեզուներին էլ կարող ես լրիւ նոյնպէս ողորմել:
Գ
Ծովում, դու կեանքի ու մահուան միջեւ ճամփա ես բացում ուղիղ ապահով,
Այդպիսով հաստատ հաւաստիացնելով, թէ վտանգաւոր վայրում էլ նոյնպէս
Կարող ենք լինել անգայթակղելի` քեզնով պաշտպանուած:
Ինչպէս կաթսայում կրակի վրայ եռացող ջուրը,
Այդպէս` մեղքերի պղտոր մրրիկն էլ քո կամքի խօսքով կդադարեցնես:
Նայում ես երկրին ու շարժում ես այն,
Որպէսզի անբան այդ զանգուածով զգաստացնես մեզ` մտաւորներիս:
Ալիքների վրայ տատանուող փոքրիկ մակոյկի նման
Դղրդում ես դու հողազանգուածի թանձրութիւնն անբաւ,
Որով բովանդակ արարածներին ծանուցանում ես, թէ կաս աներկբա,
Եւ որ քո զօրեղ խօսքով ես հիմնել տիեզերքն համայն:
Սերմանում ես դու մեր անշնչացած մարմիններն հողում,
Եւ այնտեղ նրանց անկորուստ պահելով` կենդանացնում կրկին,
Ապականելին հողին պահ տալով անեղծն ստանում,
Դու մահկանացու նիւթի հետ կենաց նշխարդ ես խառնում:
Դու քո ակնարկող մի հրամանով ստեղծուածների ողջ անկերպարան
Փոքր-ինչ վայրկեանում ձեւակերպեցիր ամէն մէկն իր պէս:
Քոնն են զօրութիւնն ու կարողութիւնը,
Զի դու օրերի հոլովումներով շրջանակում ես տարուայ եղանակները,
Իւրաքանչիւրն իր ժամանակին, բազմապիսի գեղեցկութեամբ` մեր տեսողութեան համար:
Անմռունչներին ձայն ես տալիս դու իբրեւ կենդանու.
Ներշնչում միայն, ու քայլում են նրանք.
Դո՛ւ ես լոկ հինում հնարագիտութեան անճառ արուեստով մէգն ու առաւօտը:
Առաջնաստեղծ գոյացութեան նախակարգ յօրինուածքից յետոյ,
Ըստ երանելի մի գրուածքի կանխահիաց զարմացման,-
Երբ դու մարդացար, կատարեցիր մեծամեծ փառաւոր հրաշագործութիւններ,-
Որոնց թիւ չկա, ստեղծելով նոր ու նուիրական
Մի ուրիշ աշխարհ աւելի անեղծ, քան առաջինը:
Դ
Դու, որ մեր յանցանքը քոնը համարեցիր եւ արդարութիւնդ շնորհեցիր մեզ,
Որ մեր հաշտութեան փրկանակն ինքդ քեզ վրայ առար,
Որ դու չես դադարում ողորմելուց,-
Դարձրո՛ւ ամբարշտիս երկիւղածութիւնը բարեպաշտի,
Թմրածիս զգաստացուցիչ արթնութեանը սրտի,
Անմաքուրիս` պայծառ ու մաքուր կերպարանքի,
Բազմամեղիս` անբծութեանն համեստ սուրբ պատկերի,
Կոտրուածիս` առողջութեան անխորտակելի,
Լացածիս` զուարթ ուրախութեանն անտխրելի,
Յուսահատուածիս` միացնող սիրոյ անլուծելի,
Ամօթահարիս` հաստատուն վստահութեան անշարժելի,
Խաւարածիս` Երանութեան լոյսին անմեկնելի,
Մահուան գերուս` կեանքին անապականելի.
Որպէսզի խոստովանուած անունդ, Յիսուս,
Փառաւորուի Հօր եւ սուրբ Հոգուդ հետ`
Երկնքում եւ երկրի վրայ եւ նրանց բոլոր բնակիչներից,
Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Примечание. Отправлять комментарии могут только участники этого блога.